In deze nieuwe blik op de week aandacht voor de Earningscall, de uitkomst van GVRA vergadering, DOJO, project Redwood, FSD Beta V12, verassende statistiekjes en nog veel meer...

GVRA: belangrijk besluit over ADAS
In het besluitvormingsproces binnen de UNECE (United Nations Economic Commission for Europe) met betrekking tot de regulering van ADAS (Advanced Driver Assistance Systems) is deze week volgens nog onbevestigde bronnen een belangrijk besluit genomen. De stukken zijn nog niet openbaar, dus er is nog enige voorzichtigheid geboden.
 
De GVRA (Global Vehicle Regulation Authority) heeft zijn proces afgerond en is zover om de spelregels voor ADAS ter definitieve besluitvorming voor te leggen aan het World Forum for Harmonization of Vehicle Regulations (WP.29). Zie Blik op week # 2 voor een toelichting op dit proces. 

Aan onderstaande screenshot van de UNECE-website te zien waren het verhitte discussies!

Hieronder een link naar een interessante podcast waarin YouTuber Steven Peeters een toelichting geeft op enkele begrippen en het UNECE proces.

Earningscall Q4 2023
Afgelopen woensdag na de beurs maakte Tesla de resultaten over Q4 2023 openbaar en daarmee dus ook de prestaties over geheel 2023. Het slide-deck is hier te vinden. Je kunt er lang en breed over praten, maar wat Tesla presteert als autoproducent is gewoon fenomenaal. Geen enkele autobouwer maakt winst op een BEV en Tesla heeft een marge van circa 17%. De kosten van het produceren van een auto dalen sneller dan de (dalende) gemiddelde verkoopprijs. Dus ondanks de prijsverlagingen een verhoging van de marge. Ze hebben 38% meer auto’s verkocht.
 
De energietak is meer dan verdriedubbeld! En dus harder gegroeid dan de autotak. De energietak gaat in 2024 de autotak qua bijdrage aan de winst voorbij! Tesla is schuldenvrij en heeft  voldoende eigen middelen om te investeren in verdere groei met nieuwe producten en nieuwe productielocaties. Mooier kan je het niet hebben.

​Wat gebeurde er op de beurs?
Ondanks de fantastische cijfers ging het aandeel $TSLA hard onderuit (-12%). Tesla heeft aangegeven dat ze verwachten in 2024 minder hard te groeien met de autoproductie dan de afgelopen jaren. Ze hebben voor het eerst geen expliciete productiedoelstelling uitgesproken. De geïnstalleerde productiecapaciteit is nu 2,2 miljoen voertuigen. Grote kans dat ze die capaciteit maximaal gaan benutten en procentueel een min of meer vergelijkbare groei als in 2023 laten zien. Alleen dat spreken ze niet uit.
 
De reactie op de beurs is volgens mij precies wat ze bij Tesla graag zien: institutionele beleggers verkopen massaal hun aandelen TSLA omdat het korte termijn rendement onzeker is. Speculanten die gaan voor de dagwinst versterken het effect. De afgelopen kwartalen ging het aandeel ook steeds hard onderuit na een Earningscall. Als je vertrouwen hebt in de lange termijn, is dit een mooie kans voor de particuliere belegger om tegen een lage prijs in te stappen. Een relatief groot percentage van de aandelen is al in handen van particulieren en in de portefeuilles van institutionele beleggers met een focus op de lange termijn!

Compacte Tesla nu officieel aangekondigd
Volgens Tesla bevindt het bedrijf zich momenteel tussen twee grote groeigolven: de eerste begon met uitbrengen van de Model 3 en de Model Y (2e generatie platform). In 5 jaar tijd uitgegroeid tot iets meer dan 1,7 miljoen exemplaren. Van het aantal andere modellen, hoofdzakelijk de Model S en de Model X (1e generatie platform), zijn er nog maar 70.000 van gemaakt. De Cybertruck zal dit getal in 2024 wel gaan verdubbelen, maar het blijft natuurlijk ver achter bij de aantallen van de Model 3/Model Y.
 
De volgende groeispurt zal worden ingeluid door voertuigen op het derde generatie platform. En dan wordt natuurlijk gedoeld op in ieder geval een compacte Tesla (met stuur) en de robotaxi’s (zonder stuur)! Met de compacte cross-over wordt gedoeld op de 25.000-dollar auto. Intern draagt het de naam project Redwood In de tweede helft van 2025 zou de productie van start moeten gaan. De groeispurt die hiermee wordt ingezet zal ze naar de target van 30.000.000 exemplaren in 2030 moeten gaan brengen. 
 
Over alles wat tot nu toe bekend is over de compacte Tesla (project Redwood) heb ik een aparte pagina gemaakt.

​Wat zit verstopt in de 90% nieuwe Tesla-rijders?
In het Q4 2023 slide-deck staat een interessante zin: "Our data suggests that around 90% of our vehicle buyers in 2023 never owned a Tesla before." De transitie van ICE naar BEV is in volle gang. En met de dalende nieuwprijzen wordt een Tesla voor steeds meer mensen toegankelijk. Maar er zit nog een mooi getal verstopt in die 90%.
 
Dit is de eerste keer dat Tesla deze statistiek geeft. Dit is erg interessant, want we kunnen hieruit een paar belangrijke dingen leren:

• Met die 90% verkocht Tesla dus 1.628.000 voertuigen aan volledig nieuwe klanten;
• Maar ook 181.000 aan bestaande klanten;
• De totale vloot van Tesla (voor 2023) bestond uit 3.652.000 voertuigen;
• 181.000 vertegenwoordigt 5,0% van 3.652.000 voertuigen, dat wil zeggen dat 5,0% van de vloot wordt vervangen door nieuwe Tesla's;
• Gezien de groei in 2023, groeide de vloot van Tesla tot 5.460.000 voertuigen tegen eind 2023;
• 5,0% van 5.460.000 voertuigen impliceert 270.000 aankopen van voertuigen in 2024 door bestaande Tesla-klanten, of wel 90.000 meer dan in 2023;
• 90.000 alleen al impliceert een groeipercentage van 5,0% (90.000/1.809.000 verkopen in 2023).

 
Met andere woorden, het effect van bestaande klanten die een nieuwe Tesla kopen, zou alleen al 5,0% groei kunnen toevoegen. De verkoop van de vernieuwde Model 3 is in de VS, de UK en in andere landen net pas begonnen. Samen met de vernieuwde Model Y die in de loop van 2024 verwacht wordt, zou het percentage rijders dat zijn bestaande Tesla vervangt aanzienlijk kunnen verhogen.
 
Gezien de snelle wereldwijde adoptie van elektrische voertuigen zal ook het groeipercentage nieuwe Tesla rijders groot blijven. En al helemaal als in 2025 de compacte Tesla zijn opwachting maakt. Dat Tesla geen expliciete groeiverwachting uitspreekt wil niet zeggen dat ze in 2024 minder of niet gaan groeien.

​Optimus naar klanten in 2025
Een beetje verstopt in de earnings call en de Q&A achteraf is dat Elon Musk liet vallen dat hij verwacht dat er een kans is dat ze in 2025 de Tesla Optimus aan klanten kunnen gaan leveren. Dit betekent dat er dan een (proef)productielijn is, waar de machines die de machines gaan maken ontworpen, gebouwd en geïnstalleerd zijn. En dat de AI-training heeft geleid tot een autonome uitvoering van taken in omgevingen waar ze meer waarde toevoegen dan een menselijke inzet. Dan hebben ze al overigens al een fase van testen in de eigen fabrieken gehad. De geruchten gaan dat dit nu al het geval is.  

Wat is er nodig?
Het is belangrijk te begrijpen dat je voor AI enorme rekenkracht nodig hebt, zowel voor het trainen als voor wat 'inference' genoemd wordt; de uitvoering op basis van wat geleerd is tijdens de training. Inferentie speelt ook een cruciale rol in ons menselijk denken, waarbij we voortdurend conclusies trekken op basis van beschikbare informatie (bijv. onze ervaring), vaak zonder dat we ons daar volledig bewust van zijn. In kunstmatige intelligentie wordt de term 'inferentie' gebruikt om conclusies te trekken op basis van data en algoritmen. Kort door de bocht: DOJO is de trainingscomputer, de FSD-computer in je Tesla (en straks ook in Optimus) is de inference computer.
 
Ik verwacht dat Elon ook met AI hetzelfde doet als met al zijn andere bedrijven en producten van die bedrijven. Het gaat ook hier over de "machine that builds the machine" om uiteindelijk tot schaalbare en daarmee betaalbare producten en/of diensten te komen. Je ziet dat alle techbedrijven massaal Nvidia-chips kopen en maar blijven stapelen om zoveel mogelijk rekenkracht te krijgen. Voor de korte termijn is dat mogelijk de enige manier om de boot niet te missen.
 
Maar de energieconsumptie voor deze rekenkracht is echt bizar, net als de enorme investeringen. Dat gaat vroeg of laat tot problemen leiden, zowel wat betreft het in de lucht houden van die trainingscomputers als de benodigde rekenkracht voor de uitvoering (inference). Op enig moment worden de resultaten hiervan zichtbaar in de prijs en kwaliteit van het eindproduct en/of de dienst. En daar kan Tesla echt het verschil gaan maken. Net als nu bij de efficiëntie van de auto’s, de steeds lagere kosten van de 4680-batterijen in relatie tot de energiedichtheid, etc.
 
Hun DOJO-trainingscomputers zijn vele malen energiezuiniger. Ze staan op verschillende plaatsen, worden gevoed met zon- en windenergie en hebben de Megapacks als stabilisator. Met de nu al meer dan 5 miljoen Tesla’s op de weg zijn ook de inference computers (FSD HW3/4) energiezuinig en wordt de investering voor dit deel van puzzel door de consument gedaan, als onderdeel van de auto. Elon wil die rekenkracht straks van je "kopen". Als je de auto niet gebruikt, krijg je betaald als Tesla de inference-rekenkracht in je auto gebruikt voor andere toepassingen. Slim of slim?

​FSD Versie 12 Beta
De langverwachte “end-to-end neurale-netwerken-versie” van de FSD is uitgerold naar de eerste niet-Tesla medewerkers. Een van hen is zeer actief op X (@WholeMarsBlog) en laat dagelijkse nieuwe filmpjes zien. Het grote verschil tussen de voorgaande versies is dat de V12 versie meer natuurlijk rijdt. Snelheid van de auto is met de flow mee, bij het einde van de rit parkeert de auto aan de stoeprand, enzovoort. 
 
In onderstaande video neemt hij YouTuber “AI-driver” mee voor een ritje door San Francisco. Misschien deze quote van hem wel de beste samenvatting van waar FSD V12 nu staat: “FSD V12 feels like a limo driver who is also 15 years old with a learners permit”. Dan gaan we volgen hoe lang het in de AI-wereld duurt voordat die 15 jarige een ervaren bestuurder is geworden en de AI (lees Tesla) de verantwoordelijkheid overneemt.

​De komende weken wordt de uitrol voortgezet naar de nu 400.000 FSD-klanten in de VS. Ik ben erg benieuwd of V12 in de VS zal leiden tot meer Tesla-bezitters die de FSD-optie gaan kopen, en wat dit voor de prijs van de FSD-upgrade gaat betekenen.

In China is een apart Softwareteam hard bezig om de lancering van FSD-beta voor te bereiden. De grafische interface ziet er daar heel al anders uit dan hier of in de VS. Erg benieuwd wat we in Europa in 2024 mogen verwachten op weg naar FSD Beta in 2025!

​VIN1000 gespot bij Cybertruck
De eerste 1.000 Cybertrucks zijn geproduceerd. In het VIN-nummer is 1.000 gesignaleerd. Dit past ook bij de berichten dat nu uitleveringen plaatsvinden aan niet-Tesla-medewerkers. Ze staan in de showrooms, en zelfs in China worden nu een aantal Cybertrucks tentoongesteld, ofschoon het zeer onwaarschijnlijk is dat ze daar ooit verkocht zullen worden. Nog geen signalen dat er ook een roadshow door Europa komt!

​Nieuwe kleuren Model S/X
De twee nieuwe varianten op de bestaande kleuren rood en grijs zijn nu te bestellen voor de Model S en Model X. Voor Ultra Red en Stealth Grey hoeft niet extra betaald te worden; ze zijn dus bij de prijs inbegrepen. Nu bestellen betekent nog dit kwartaal rijden in deze kleurconfiguratie, vanaf € 95.000.

​In deze blik op de week aandacht voor Optimus, een prijsverlaging voor de Model Y, fleet-validation in Nederland gespot, Prufrock gaat boren in Austin, Tesla's geheime wapen WARP, en nog veel meer...

Optimus doet de was
Nou, niet helemaal. Maar Elon plaatste op X een korte clip waarin te zien is hoe Optimus een T-shirt opvouwt. Vooral de fijne motoriek van de vingers, de snelheid van bewegen ervan en hoe de vingers worden gebruikt is best wel indrukwekkend. Als aanvulling gaf Elon aan dat Optimus in dit voorbeeld nog niet autonoom het werk doet. Optimus heeft nog niet een begrip van zijn omgeving om die taak al volledig zelfstandig uit te kunnen voeren. Rechts in het beeld (sec 8) is heel kort te zien hoe haptische hand (een handschoen die de bewegingen van een mens omzet) feitelijk de gewenste beweging maakt. Was netter geweest als ze dit wat duidelijker hadden laten zien. 
 
De Tesla-vacatures laten steeds meer functies zien die wijzen op een start van een (massa) productiefase van Optimus ergens dit jaar. Het gaat nu wel erg hard. 

​Prufrock is aangekomen
De aanwijzingen werden steeds duidelijker en nu is het ook zichtbaar. The Boring Company (ook een bedrijf van Elon Musk) gaat een tunnel boren bij Giga Texas. Prufrock, dat is de naam van de tunnelboormachine, wordt opgebouwd. Het mooie is dat we het hele proces van de opbouw van de machine, het boren en uiteindelijk het in gebruik nemen van de tunnel stap voor stap kunnen volgen. Zien we straks de auto’s ook autonoom rijden van de productieband, onder de weg door naar de eindcontrole?  

Prufrock is ontworpen om een tunnel te boren met een snelheid van meer dan 1 mijl per week, wat 6 keer sneller is dan vorige versie, Godot+. Als het boren zo snel gaat moeten we begin februari het eindresultaat kunnen zien!

​Sportversie Tesla Model 3
De geruchten over de sportversie van de Tesla Model 3 nemen toe. De kans is groot dat deze uitvoering niet meer Performance heet en vooral meer onderscheidende kenmerken krijgt dan in het verleden.
 
Er wordt gesproken over een sportonderstel, andere remschijven en klauwen, en aerodynamische aanpassingen, meer dan alleen een spoiler. Mogelijk is het trackpack, in tegenstelling als bij de Model S Plaid, standaard op de auto geschroefd. Het interieur zou ook gaan afwijken. Met name over de sportstoelen wordt flink gespeculeerd. De foto hieronder zou de nieuwe stoel in de sportuitvoering van de Model 3 moeten zijn.

​De naam Performance zou gaan verdwijnen en Plaid blijft voorbehouden aan de Model S/X. De termen Plaid en Ludicrous ("belachelijk snel") komen uit de film SpaceBalls. De verwachting is dat ergens de komende weken het doek van de Model 3 Ludicrous gaat!

​Heldere uitleg over uitstoot BEV vs ICE
Te pas en te onpas duiken onderzoeken op of worden quotes gebruikt om duidelijk te maken dat volledig elektrische auto’s (BEV) behoorlijk vervuilend zijn en dat je heel wat kilometers moet rijden voordat het voordeel niet meer bij de verbrandingsmotor (ICE) ligt. Er zijn heel wat variabelen in de hele productieketen van zowel een BEV als een ICE. Maar ook in de hele keten om te komen tot elektriciteit dan wel brandstof. Er gaat ook best veel energie verloren in de productieprocessen. Onderstaande animatie (die overigens al 2 jaar oud is) maakt heel wat van die variabelen duidelijk.

​Prijzen van Model Y (fors) verlaagd
Tesla heeft de prijzen van de Model Y in grote delen van de wereld verlaagd, in sommige landen zelfs zeer fors. In Duitsland ia bijvoorbeeld € 5.000 van de prijs van de Performance versie afgegaan. In Nederland hebben de Model 3 en de Model Y nu dezelfde prijs: € 43.933, zonder aftrek van een SEPP-subsidie. In België staan bij voorraadmodellen soms een RWD voor € 39.990! 
 
De vraag naar de Model 3 is groot en in sommige markten moet de introductie nog beginnen. De Model Y heeft mogelijk wat last van afwachtende consumenten die hopen op een snelle komst van de vernieuwde versie (Project Juniper).

​Model Y Europa’s meest verkochte auto
De cijfers van alle Europese landen zijn binnen: de Tesla Model Y is de meest verkochte auto van 2023! Niet alleen onder BEV's, maar van alle auto's. Dat is natuurlijk een meer dan knappe prestatie! De transitie van mobiliteit van ICE (Internal Combustion Engine) naar BEV (Battery Electric Vehicle) is niet meer te stoppen.

Waarom prijsverlagingen?
Tesla's primaire doel is niet het verkopen van zoveel mogelijk auto's, maar het stimuleren van zoveel mogelijk batterijproductie, zowel bij zichzelf als bij andere partijen wereldwijd, inclusief alle grondstoffen en logistiek. Dit om de missie “het versnellen van de wereldwijde transitie naar duurzame energie” te verwezenlijken. Het draait feitelijk om zo laag mogelijke kosten per kWh batterij-opslag. Dus de productie van de S3XY-cars moet verder omhoog en binnen 1-2 jaar, met de introductie van de compacte Tesla en de robotaxi's, naar ongekende aantallen gaan en zo de mobiliteit transformeren.
 
Als de productie van de S3XY-cars om deze reden jaarlijks met circa 50% toeneemt, en Tesla geen importeurs of dealernetwerk heeft, en dus ook geen opslag, dan moet de tijd tussen productie en uiteindelijke verkoop strak georganiseerd zijn. Het kunnen aanpassen van de prijs is dan een belangrijke optie. De marges zijn nog steeds hoog.
 
De begerenswaardigheid om een Tesla te bezitten blijft hoog. Het gaat feitelijk over betaalbaarheid. Zeker in een steeds groter wordende markt voor BEV’s en met aantrekkelijk geprijsde Chinese exemplaren. In Duitsland is zelfs het rentepercentage op een lening teruggebracht naar 0,0%. Dat zal zeker helpen om sommige mensen over de streep te trekken.
 
De prijsdalingen hebben niets te maken met concurrentie, maar met het logistieke proces zoals eerder toegelicht. Tesla “speelt” graag met prijzen en verschillende incentives. Hoe klein ook, het blijkt te werken. Tesla heeft zijn eigen ERP-software ontwikkeld, genaamd WARP, om alle interne processen te overzien.

​Ze zien direct de effecten van kleine prijscorrecties of incentives in de wereldwijde configurator. Ook bij dit soort beslissingen speelt kunstmatige intelligentie (AI) een grote rol. Ze anticiperen op toekomstige (voorspelde) marktomstandigheden om hiermee de logistieke flow te optimaliseren, ook richting toeleveranciers. Het permanent optimaliseren door te innoveren en hierdoor de kosten constant te reduceren, is losgekoppeld van de (tijdelijke) prijsstrategie of een bepaalde marge op de korte termijn. Productie omhoog, productiekosten naar beneden, kWh-prijs naar beneden, verkoopprijsaanpassing, productie omhoog, kosten naar beneden, enzovoort.
 
En dan hebben we het nog niet gehad over het feit dat de groeiende vloot leidt tot meer dataverzameling, wat essentieel is voor de ontwikkeling van volledig zelfrijdende besturing! En als EAP (Enhanced Autopilot) en FSD (Full Self-Driving) een grote waarde beginnen te krijgen, zullen er meer Tesla-rijders zijn die hiervan gebruik willen gaan maken. Ze kopen dan de software-upgrade of nemen een abonnement. Dan heb je software-marges in plaats van hardware marges! Je moet dan alleen vertrouwen hebben in het realiseren en legaliseren van FSD. En zelfs al komt dan allemaal niet, dan nog is Tesla gewoon een autoproducent die tegen relatief lage kosten en nette marges aantrekkelijke BEV’s op de markt kan zetten en in de strijd met de Chinese merken overeind blijft. Die uitdaging hebben heel wat ander autobouwers nog voor de boeg! En met die lage prijzen is het bijna een onmogelijke opgave voor ze. 

​Validatie FSD in Europa
Vorige week was er in 'Blik op de Week' een toelichting op de juridische kant van de ontwikkeling van volledig zelfstandige besturing (FSD) en de procedures bij UNECE. Ook de technische aspecten van volledig zelfstandige besturing krijgen hier regelmatig aandacht. Tesla Vision begint steeds meer indruk te maken.
 
Een belangrijk aspect op weg naar een introductie van nieuwe technologie bij consumenten is wat Quality Assurance (QA) wordt genoemd. Een systematisch proces dat wordt gebruikt om te verifiëren of een product voldoet aan bepaalde kwaliteitsstandaarden en specificaties. Kijk hier voor een pdf van Tesla zelf met een toelichting op Fleet Validation, ook in relatie tot privacy. In het geval van voertuigen heeft de wetgever niet alleen beschreven waaraan een leverancier moet voldoen, maar is het ook voorgeschreven hoe hij dit moet aantonen.
 
En dat is wat Tesla nu in Europa (en China) aan het doen is. Met hiervoor speciaal uitgeruste Tesla's worden routes gereden en situaties en manoeuvres opgezocht om de systemen te testen en te valideren. Vaak wordt Lidar gebruikt om de Vision-systemen te valideren.
 
Afgelopen week is de onderstaande Tesla op verschillende plaatsen in Nederland waargenomen, waaronder hier in Amsterdam. Vorig jaar hebben we de vacatures gezien voor de mannen (en vrouwen) die nu achter het stuur zitten. Zijn we op weg naar een FSD Beta in Europa en China? Zeker weten! Maar zoals al vaker toegelicht, dat heeft een technische en een juridische kant. Work in progress en dat volgen we graag.

​Nieuwe software-update onderweg
De volgende update staat alweer op het programma. Tesla maakt zich na de type goedkeuring klaar om de adaptieve koplampen in de nieuwe Model 3 te gaan activeren. Matrix koplampen zijn exemplaren die veel LED's bevatten die individueel aan en uit kunnen worden gezet om zo bepaalde delen van de weg te verlichten of te dimmen, wat resulteert in langer aanblijvende grootlichten en leidt tot betere zichtbaarheid. De nieuwe Model 3 lijkt echter een iets andere uitvoering te hebben dan Tesla's eerdere matrix koplampen, hoewel het niet meteen duidelijk is hoe of waarom. Tesla gebruikt de term adaptieve koplampen in de nieuwe Model 3 in plaats van matrix koplampen. Het is nog niet duidelijk of de update direct in alle landen beschikbaar komt.

Er zijn ook geruchten dat de High Fidelity Parking de grijze auto’s om hem heen gaat inkleuren. Dit maakt het allemaal nog duidelijker. Hopelijk wordt het Tesla Vision-systeem ook snel beschikbaar bij auto's met USS. Mogelijk wordt het een keuze. Tesla kennende zullen het gewoon uitzetten, maar mogelijk kan dit juridisch gezien niet. 

​Start voorbereiding voor bouw Tesla Semi productiefaciliteit
Het ziet er naar uit dat, een jaar na de aankondiging, Tesla begonnen is met de voorbereidingen voor de bouw van de productiefaciliteiten en hiermee ook de uitbreiding van Giga Nevada. Tesla heeft circa 100 Semi’s gebouwd en met enkele klanten uitvoerig getest. Nu zijn ze blijkbaar aangekomen op een punt dat ze het ontwerpen van de productieapparatuur op een dusdanig niveau hebben dat ze weten hoe het gebouw eruit moet gaan zien. Eind 2024 zou dan de productie van de Tesla Semi mogelijk kunnen gaan beginnen om dan in 2025/2026 naar massa productie te komen.