Laatste keer bijgewerkt: 29 december 2023
Op deze pagina presenteer ik mijn (volledig op speculatie gebaseerde) verwachtingen voor 2024. Bij Tesla gaat het al lang niet meer alleen over auto’s. Als je alleen geïnteresseerd bent in nieuwe modellen voor de Europese markt en denkt dat volledig zelfstandige besturing nog 10 jaar gaat duren, dan kunnen we misschien snel klaar zijn. De nieuwe performance-versie van de Model 3 in Q1, de refresh van de Model Y in de tweede helft van het jaar en Tesla Vision uitgerold over de hele vloot. Maar Tesla is veel meer dan alleen Tesla Cars en alles wat hiermee samenhangt.
Hieronder een overzicht van wat ik verwacht dat Tesla in 2024 allemaal gaat brengen, in drie delen:
a. Tesla Cars
b. Tesla Energy
c. Tesla Robotics & AI
A. Tesla Cars
De S3XY-Modellen
Ik heb geen bijzondere verwachtingen bij de Model S en de Model X qua vernieuwingen. Geen nieuwe uitvoeringen of upgrades. Ik denk wel dat de prijzen nog iets gaan dalen om de (internationale) vraag op peil te houden. Zolang de huidige productieomvang in Fremont verkocht kan worden, zullen de auto’s in het aanbod blijven. Op het grote totaal is de Model S/X productie maar een druppel. Vraag blijft natuurlijk hoelang Tesla ze in productie blijft houden.
Ik heb geen bijzondere verwachtingen bij de Model S en de Model X qua vernieuwingen. Geen nieuwe uitvoeringen of upgrades. Ik denk wel dat de prijzen nog iets gaan dalen om de (internationale) vraag op peil te houden. Zolang de huidige productieomvang in Fremont verkocht kan worden, zullen de auto’s in het aanbod blijven. Op het grote totaal is de Model S/X productie maar een druppel. Vraag blijft natuurlijk hoelang Tesla ze in productie blijft houden.
Voor de Noord-Amerikaanse markt komt de Cybertruck in 2024 tot massaproductie. In Europa gaat in 2024 geen Cybertruck officieel verkocht worden. Misschien wel helemaal nooit. Zal allemaal te maken hebben met de prioritering van de grote drie (de compacte Tesla, de robotaxi’s en Optimus). Hierover later meer. Dat is ook de reden waarom we ook in 2024 geen Roadster gaan krijgen. Deze zal er uiteindelijk een keer komen, maar wel pas als de grote drie in massaproductie zijn. Heel misschien in 2024 het gefinaliseerde ontwerp en een productie in 2025 of 2026!
De Model 3 uit Giga Shanghai heeft net een refresh gehad. We krijgen in Q1 de Ludicrous of de Performance/Plaid versie gepresenteerd. Zal een bloedsnelle versie worden, misschien net onder 3 sec naar de 100. Verder verwacht ik geen veranderingen bij de Model 3. Anders dan natuurlijk allerlei kleine (onderhuidse) verbeteringen. Voor de Amerikaanse markt moeten alle uitvoeringen van de Model 3 nog als refresh uitgebracht worden. Dat zal naar verwachting in Q1 gaan gebeuren.
De Model Y zal naar verwachting in 2024 een upgrade krijgen. Over project Juniper wordt al lang gespeculeerd. Voor de Chinese markt zijn al een aantal interieuropties doorgevoerd en de geruchten gaan dat de fabriekssluiting rondom het Chinees Nieuwjaar gebruikt gaat worden om nog enkele wijzigingen door te voeren. Ik verwacht dat de Model Y de lijn van de Model 3 gaat volgen qua interieur- en exterieuraanpassingen. De transitie naar de refresh voor Europa, lees Giga Berlijn, zal waarschijnlijk in Q3 gaan plaatsvinden (speculatie!) De Model Y kan er dan ook in Europa weer een paar jaar tegen!
Tesla Semi
Voor de Tesla Semi zal in 2024 de massaproductie voor de Noord-Amerikaanse markt op gang komen. Hiertoe zal Giga Nevada verder uitgebouwd worden. Op termijn zal de Semi, aangepast aan de Europese regels en toepassingen, ook in Berlijn geproduceerd gaan worden. Ik verwacht dit echter pas in 2026/2027. Misschien wel eerst na een periode van uitgebreid testen op de Europese snelwegen in 2024-2026 met een strategische partner.
Voor de Tesla Semi zal in 2024 de massaproductie voor de Noord-Amerikaanse markt op gang komen. Hiertoe zal Giga Nevada verder uitgebouwd worden. Op termijn zal de Semi, aangepast aan de Europese regels en toepassingen, ook in Berlijn geproduceerd gaan worden. Ik verwacht dit echter pas in 2026/2027. Misschien wel eerst na een periode van uitgebreid testen op de Europese snelwegen in 2024-2026 met een strategische partner.
Compacte Tesla
Het jaar 2024 zal het jaar worden waarin de compacte Tesla eindelijk gepresenteerd gaat worden. In het recente boek van Walter Isaacson over Elon Musk is te lezen hoe de interne discussie heeft plaatsgevonden. Musk wil volledig inzetten, feitelijk gokken, op een robotaxi: een voertuig zonder stuur en pedalen. Andere topmensen binnen Tesla willen een strategie met een compacte Tesla, dus een kleinere auto voorzien van een stuur en pedalen om hiermee een grote markt te kunnen bedienen. Tesla gaat beide doen, vanuit één ontwerp en een revolutionaire bouwmethode. Er komt een compacte Tesla, gebouwd in een "unboxed" bouwproces, zowel met als zonder stuur en pedalen te verkrijgen.
Het jaar 2024 zal het jaar worden waarin de compacte Tesla eindelijk gepresenteerd gaat worden. In het recente boek van Walter Isaacson over Elon Musk is te lezen hoe de interne discussie heeft plaatsgevonden. Musk wil volledig inzetten, feitelijk gokken, op een robotaxi: een voertuig zonder stuur en pedalen. Andere topmensen binnen Tesla willen een strategie met een compacte Tesla, dus een kleinere auto voorzien van een stuur en pedalen om hiermee een grote markt te kunnen bedienen. Tesla gaat beide doen, vanuit één ontwerp en een revolutionaire bouwmethode. Er komt een compacte Tesla, gebouwd in een "unboxed" bouwproces, zowel met als zonder stuur en pedalen te verkrijgen.
Ik verwacht dat de tijd tussen het aankondigen van het compacte model en de start van de productie relatief kort zal zijn. Een aankondiging tegen het einde van 2024 en een productiestart, wereldwijd, in 2025. Zowel Giga Mexico, Texas, Berlijn als Shanghai gaan de compacte Tesla’s produceren. Mogelijk krijgen we in 2024 een aankondiging van nog een nieuwe Giga, namelijk die in India. Hoe dan ook, 2024 wordt een jaar van bouwen, 2025 van opschalen en in 2026 breekt "de hel los" en produceert Tesla wereldwijd de huidige jaarproductie van 1,8 miljoen voertuigen per kwartaal!
De autobusiness van Tesla heeft zijn populariteit deels te danken aan het dekkende Superchargernetwerk. Dit deel van Tesla is feitelijk een goed renderend bedrijf op zichzelf en zal de komende jaren verder gaan groeien. Niet alleen met nog meer laadpalen en locaties, megachargers voor Semi’s en dergelijke. Maar ook doordat Tesla hun V4-laadzuilen aan derden verkoopt, zodat die met de slimme en relatief goedkope laadoplossingen van Tesla hun eigen netwerk kunnen bouwen en exploiteren. Uiteraard kunnen hier ook Tesla’s laden en zit deze laadinfra ook geïntegreerd in de navigatiesoftware.
Die software blijft nieuwe functionaliteiten toevoegen, uiteindelijk resulterend in een appstore. Na jaren van speculeren zou 2024 wel eens het jaar kunnen zijn van het lanceren van de Tesla-app store. Ook Tesla Vision zal in 2024 zijn weg naar de gehele Tesla-vloot vinden is mijn verwachting. Dus ook voor de auto's met bedieningshendels en ultra sonic senors. Veel functionaliteiten gaan dan (nog) beter functioneren. Zoals de ruitenwissers of de standaard autopilot toepassingen. De uitbreiding van de functionaliteiten van Enhanced Autopilot en FSD zal afhankelijk zijn van de regelgeving. Hierover later meer.
De autobusiness van Tesla heeft zijn populariteit deels te danken aan het dekkende Superchargernetwerk. Dit deel van Tesla is feitelijk een goed renderend bedrijf op zichzelf en zal de komende jaren verder gaan groeien. Niet alleen met nog meer laadpalen en locaties, megachargers voor Semi’s en dergelijke. Maar ook doordat Tesla hun V4-laadzuilen aan derden verkoopt, zodat die met de slimme en relatief goedkope laadoplossingen van Tesla hun eigen netwerk kunnen bouwen en exploiteren. Uiteraard kunnen hier ook Tesla’s laden en zit deze laadinfra ook geïntegreerd in de navigatiesoftware.
Die software blijft nieuwe functionaliteiten toevoegen, uiteindelijk resulterend in een appstore. Na jaren van speculeren zou 2024 wel eens het jaar kunnen zijn van het lanceren van de Tesla-app store. Ook Tesla Vision zal in 2024 zijn weg naar de gehele Tesla-vloot vinden is mijn verwachting. Dus ook voor de auto's met bedieningshendels en ultra sonic senors. Veel functionaliteiten gaan dan (nog) beter functioneren. Zoals de ruitenwissers of de standaard autopilot toepassingen. De uitbreiding van de functionaliteiten van Enhanced Autopilot en FSD zal afhankelijk zijn van de regelgeving. Hierover later meer.
B. Tesla Energy
Megapacks
Megapacks is Tesla's antwoord op de wereldwijde vraag naar opslag van door zonnepanelen en wind opgewekte energie voor perioden met minder zon en/of wind en/of het opvangen van pieken in de vraag. In de VS is de eerste fabriek voor het produceren van 10.000 megapacks per jaar operationeel. De tweede megafactory komt in Shanghai en wordt in 2024 gebouwd. Giga Nevada gaat ook megapacks produceren, samen goed voor 100 GWh aan opslag. Dat is 1/10 van het 1 TWh-doel voor 2030! Ook in Europa, India en andere delen van de wereld zal op termijn zo’n megafactory komen. Maar dan moet de wereldwijde productie van batterijen verder opschalen.
Megapacks is Tesla's antwoord op de wereldwijde vraag naar opslag van door zonnepanelen en wind opgewekte energie voor perioden met minder zon en/of wind en/of het opvangen van pieken in de vraag. In de VS is de eerste fabriek voor het produceren van 10.000 megapacks per jaar operationeel. De tweede megafactory komt in Shanghai en wordt in 2024 gebouwd. Giga Nevada gaat ook megapacks produceren, samen goed voor 100 GWh aan opslag. Dat is 1/10 van het 1 TWh-doel voor 2030! Ook in Europa, India en andere delen van de wereld zal op termijn zo’n megafactory komen. Maar dan moet de wereldwijde productie van batterijen verder opschalen.
Batterijen
Om 1 TWh aan batterij-opslag te produceren en ook nog eens meer dan 15 miljoen voertuigen per jaar van energieopslag te voorzien, zijn heel veel batterijen nodig. Deze batterijen maakt Tesla niet alleen zelf, maar ook in samenwerking met Panasonic. Daarnaast koopt Tesla alle batterijen die ze kunnen krijgen van verschillende toeleveranciers, zoals BYD, LG Chem en CATL. Deze batterijen vragen om heel veel grondstoffen.
Om 1 TWh aan batterij-opslag te produceren en ook nog eens meer dan 15 miljoen voertuigen per jaar van energieopslag te voorzien, zijn heel veel batterijen nodig. Deze batterijen maakt Tesla niet alleen zelf, maar ook in samenwerking met Panasonic. Daarnaast koopt Tesla alle batterijen die ze kunnen krijgen van verschillende toeleveranciers, zoals BYD, LG Chem en CATL. Deze batterijen vragen om heel veel grondstoffen.
Tijdens Investor Day 2023 heeft het Tesla-team voorgerekend wat er tot op grondstofniveau nodig is om op wereldschaal voldoende batterijopslag te realiseren. Een belangrijke bottleneck is de raffinage van lithium, niet de grondstoffen zelf. De verantwoordelijke bedrijfstakken bewegen in de ogen van Elon Musk niet snel genoeg. Mede daarom opent Tesla in 2024 zijn eerste lithiumraffinaderij in Texas. De bouw is in volle gang. Een fabriek geoptimaliseerd om lithium geschikt voor gebruik in batterijen te produceren. Tesla laat zien dat binnen een jaar bouwtijd de eerste productie kan plaatsvinden. Daarna zullen ze naar verwachting meerdere van dergelijke fabrieken (in licentie met derden) gaan realiseren en hiermee deze bottleneck oplossen. In Texas hebben ze daarnaast ook hun eigen kathodefabriek. Tesla neemt het opschalen van batterijproductie meer dan serieus!
Powerwall en warmtepomp
Voor ons als consument is of wordt de Powerwall (thuisbatterij) een interessant product, onlosmakelijk verbonden met eigen zonnepanelen en feitelijk ook met een warmtepomp. Dat Tesla ooit zijn eigen warmtepomp gaat produceren voor gebruik in woningen (en niet alleen voor in de auto’s zoals nu) staat wel vast. Maar ik verwacht dit nog niet in 2024. Datzelfde verwacht ik helaas ook voor de Powerwall-beschikbaarheid in Nederland. In enkele Europese landen is de verkoop wel al gestart. De vraag naar privéopslagsystemen zal de komende jaren alleen maar gaan toenemen. Het gaat echter niet alleen over opslag, maar ook over het samen vormen van een microgrid en een virtuele powerplant (VPP), zie ook deze blog.
Voor ons als consument is of wordt de Powerwall (thuisbatterij) een interessant product, onlosmakelijk verbonden met eigen zonnepanelen en feitelijk ook met een warmtepomp. Dat Tesla ooit zijn eigen warmtepomp gaat produceren voor gebruik in woningen (en niet alleen voor in de auto’s zoals nu) staat wel vast. Maar ik verwacht dit nog niet in 2024. Datzelfde verwacht ik helaas ook voor de Powerwall-beschikbaarheid in Nederland. In enkele Europese landen is de verkoop wel al gestart. De vraag naar privéopslagsystemen zal de komende jaren alleen maar gaan toenemen. Het gaat echter niet alleen over opslag, maar ook over het samen vormen van een microgrid en een virtuele powerplant (VPP), zie ook deze blog.
Dit vraagt echter om samenwerking met energieleveranciers. Helaas hebben de meeste met hun eigen gas- en (bruin)kolencentrales andere belangen. Of overheden moeten nieuwe energieleveranciers gaan toestaan, waardoor Tesla zelf als energieleverancier kan gaan optreden, zoals ze dat in Texas doen. Zolang deze bureaucratische cq. protectionistische horde niet genomen is, heeft het voor Tesla geen zin om Powerwalls te gaan verkopen. De kracht voor de consument zit in de Autobidder-software, die het geautomatiseerd kopen en verkopen van duurzame energie mogelijk maakt, waardoor de uiteindelijke prijs voor de consument uiterst laag is. Dat kan alleen met een microgrid en VPP.
C. Tesla Robotics & AI
Misschien wel het meest belovend voor de lange termijn is het deel binnen Tesla dat feitelijk met het ontwikkelen van Full Self Driving (FSD) is ontstaan. Elon Musk en zijn team zijn tegen zoveel obstakels aangelopen bij het realiseren van zelfrijdende auto’s, dat ze veel onderliggende technologieën en randvoorwaardelijke hardware zelf hebben moeten ontwikkelen. Dit vertaalt zich nu naar een toekomstperspectief dat indrukwekkend is. Robots op wielen en robots in menselijke vorm, aangestuurd door software waarbij bijna geen softwarecode meer aan te pas komt, maar die volledig gebaseerd is op getrainde neurale netwerken (Tesla Vision).
FSD gaat in 2024 uit Beta
Tesla beschikt misschien wel over de meeste rekenkracht voor AI-modellen wereldwijd, met de in-house ontwikkelde chips en DOJO-computer, maar ook met gigantisch veel Nvidia-clusters. Er worden miljarden geïnvesteerd. Ze ontwikkelen een systeem dat volledig gebaseerd is op beelden, Tesla Vision. Video-beelden door de neurale netwerken omgezet naar bewegingen van de auto/robot.
Het jaar 2024 moet, na jaren van uitstellen en teleurstellingen, toch echt het jaar worden waarin het woord 'Beta' verwijderd gaat worden van FSD. Tesla zal dan een systeem hebben dat aantoonbaar een aantal malen veiliger is dan een menselijke bestuurder. Dan begint eindelijk de fase van het wettelijk toestaan van autonoom rijdende auto’s. Dat gaat zeker in 2024 ergens in de VS en/of China gebeuren.
De wettelijke kaders voor Europa (UNECE) zullen in 2024 vastgesteld gaan worden en vanaf 2025 mogelijkheden gaan bieden. Niet dat ik verwacht dat in 2025 FSD in Europa toegestaan gaat worden, maar wel dat er ruimte is voor FSD onder supervisie. De auto doet dan alles zelf, maar de bestuurder moet onder alle omstandigheden direct kunnen ingrijpen.
Het jaar 2024 zou voor Tesla en FSD wel eens het Chat-GPT moment kunnen zijn. De mainstream wordt dan voor het eerst geconfronteerd met zelfrijdende auto’s en robots die zelfstandig allerlei werkzaamheden uitvoeren. Ook voor het eerst bij een grote groep autokopers het besef dat het niet alleen gaat over de transitie van ICE naar BEV, maar juist ook van zelf rijden naar zelfrijdend. Het gaat dan niet alleen over wie überhaupt nog een auto met verbrandings- of hybride aandrijving koopt, maar wie nog een auto koopt zonder hardware voor zelfrijdende functionaliteiten?
Met het realiseren van de softwarekant (FSD) opent zich een nieuwe wereld voor de hardware: robotaxi en Optimus! Dit wordt echt massaproductie van ongekende omvang!
Tesla beschikt misschien wel over de meeste rekenkracht voor AI-modellen wereldwijd, met de in-house ontwikkelde chips en DOJO-computer, maar ook met gigantisch veel Nvidia-clusters. Er worden miljarden geïnvesteerd. Ze ontwikkelen een systeem dat volledig gebaseerd is op beelden, Tesla Vision. Video-beelden door de neurale netwerken omgezet naar bewegingen van de auto/robot.
Het jaar 2024 moet, na jaren van uitstellen en teleurstellingen, toch echt het jaar worden waarin het woord 'Beta' verwijderd gaat worden van FSD. Tesla zal dan een systeem hebben dat aantoonbaar een aantal malen veiliger is dan een menselijke bestuurder. Dan begint eindelijk de fase van het wettelijk toestaan van autonoom rijdende auto’s. Dat gaat zeker in 2024 ergens in de VS en/of China gebeuren.
De wettelijke kaders voor Europa (UNECE) zullen in 2024 vastgesteld gaan worden en vanaf 2025 mogelijkheden gaan bieden. Niet dat ik verwacht dat in 2025 FSD in Europa toegestaan gaat worden, maar wel dat er ruimte is voor FSD onder supervisie. De auto doet dan alles zelf, maar de bestuurder moet onder alle omstandigheden direct kunnen ingrijpen.
Het jaar 2024 zou voor Tesla en FSD wel eens het Chat-GPT moment kunnen zijn. De mainstream wordt dan voor het eerst geconfronteerd met zelfrijdende auto’s en robots die zelfstandig allerlei werkzaamheden uitvoeren. Ook voor het eerst bij een grote groep autokopers het besef dat het niet alleen gaat over de transitie van ICE naar BEV, maar juist ook van zelf rijden naar zelfrijdend. Het gaat dan niet alleen over wie überhaupt nog een auto met verbrandings- of hybride aandrijving koopt, maar wie nog een auto koopt zonder hardware voor zelfrijdende functionaliteiten?
Met het realiseren van de softwarekant (FSD) opent zich een nieuwe wereld voor de hardware: robotaxi en Optimus! Dit wordt echt massaproductie van ongekende omvang!
Robotaxi’s
De compacte Tesla is zo ontworpen dat het ontdaan kan worden van het stuur (drive by wire) en de bedieningspedalen. Het is dan feitelijk een voertuig dat zich autonoom kan verplaatsen met behulp van de FSD-software. Deze robotaxi’s komen in verschillende verschijningsvormen: in een tweepersoonsuitvoering, maar ook als een bestelbus of een voertuig met plaats voor 6-8 personen. Net als de compacte Tesla met stuur, zal de robotaxi naar verwachting eind 2024 zijn debuut maken. Het doek gaat er dan vanaf, in 2025 vindt de eerste productie plaats en vanaf 2026 groeit dit naar ongekende omvang. Op weg naar het doel van 20 miljoen voertuigen per jaar in 2030.
De compacte Tesla is zo ontworpen dat het ontdaan kan worden van het stuur (drive by wire) en de bedieningspedalen. Het is dan feitelijk een voertuig dat zich autonoom kan verplaatsen met behulp van de FSD-software. Deze robotaxi’s komen in verschillende verschijningsvormen: in een tweepersoonsuitvoering, maar ook als een bestelbus of een voertuig met plaats voor 6-8 personen. Net als de compacte Tesla met stuur, zal de robotaxi naar verwachting eind 2024 zijn debuut maken. Het doek gaat er dan vanaf, in 2025 vindt de eerste productie plaats en vanaf 2026 groeit dit naar ongekende omvang. Op weg naar het doel van 20 miljoen voertuigen per jaar in 2030.
Tesla Optimus
Met het ontwikkelen van Tesla Vision is ook het idee ontstaan voor de toepassing van deze technologie bij een robot in een menselijke vorm. Een robot die vrijelijk kan rondlopen en de wereld om hem heen ziet en later ook begrijpt. Ik verwacht dat we in 2024 Optimus, de Tesla Robot, aan het werk gaan zien in enkele Giga’s. Dat gebeurt feitelijk nu al, maar alleen achter gesloten deuren. Tesla gaat in 2024 realtime ervaringen opdoen in eigen fabrieken en bij een aantal strategische samenwerkingspartners. Ik denk dan ook aan SpaceX, voor het Artemis-programma (maan).
Met het ontwikkelen van Tesla Vision is ook het idee ontstaan voor de toepassing van deze technologie bij een robot in een menselijke vorm. Een robot die vrijelijk kan rondlopen en de wereld om hem heen ziet en later ook begrijpt. Ik verwacht dat we in 2024 Optimus, de Tesla Robot, aan het werk gaan zien in enkele Giga’s. Dat gebeurt feitelijk nu al, maar alleen achter gesloten deuren. Tesla gaat in 2024 realtime ervaringen opdoen in eigen fabrieken en bij een aantal strategische samenwerkingspartners. Ik denk dan ook aan SpaceX, voor het Artemis-programma (maan).
Zowel robotaxi’s als bots gaan vanaf 2025/2026 in ongekende hoeveelheden geproduceerd worden op meerdere continenten tegelijkertijd. Het gaat in de jaren daarna niet alleen de mobiliteit veranderen, maar ook de factor arbeid. In eerste instantie niet zozeer ter vervanging van menselijke arbeid, maar juist voor het aanvullen van de tekorten en het creëren van nieuwe mogelijkheden. Op termijn komen hele andere (zingeving)vraagstukken aan de orde.
Software in licentie
OEM’s zullen moeten concluderen dat ze de stap naar volledig zelfstandige besturing gemist hebben. Willen ze nog enige vorm van betekenis spelen in de wereld van mobiliteit, dan zullen ze de FSD-software in licentie moeten gaan afnemen. Dat kan dan bij Tesla of misschien bij een Chinese speler. Dan kunnen ze hele luxe voertuigen produceren of juist voertuigen voor heel specifieke toepassingen. Het jaar 2024 gaat volgens mij ook het jaar worden waarin de eerste OEM de FSD hard- en software gaat kopen van Tesla. Geruchten gaan dat in de VS dit Ford gaat zijn. Vraag blijft natuurlijk aan hoeveel OEM's Tesla hun FSD-pakket in licentie gaat verkopen. In 2024 gaan we de eerste slachtoffers zien van bestaande OEM's waar het doek voor gaat vallen.
OEM’s zullen moeten concluderen dat ze de stap naar volledig zelfstandige besturing gemist hebben. Willen ze nog enige vorm van betekenis spelen in de wereld van mobiliteit, dan zullen ze de FSD-software in licentie moeten gaan afnemen. Dat kan dan bij Tesla of misschien bij een Chinese speler. Dan kunnen ze hele luxe voertuigen produceren of juist voertuigen voor heel specifieke toepassingen. Het jaar 2024 gaat volgens mij ook het jaar worden waarin de eerste OEM de FSD hard- en software gaat kopen van Tesla. Geruchten gaan dat in de VS dit Ford gaat zijn. Vraag blijft natuurlijk aan hoeveel OEM's Tesla hun FSD-pakket in licentie gaat verkopen. In 2024 gaan we de eerste slachtoffers zien van bestaande OEM's waar het doek voor gaat vallen.
Grok
Het kan niemand ontgaan zijn dat Elon Musk in 2022 Twitter heeft gekocht en omgedoopt heeft tot X. Volgens Elon staat de vrijheid van meningsuiting op het spel. Daarnaast maakt Elon zich al jaren druk over de gevaren van AI en de dreigende monopolie op dit terrein van bijvoorbeeld Google met Deepmind. Inmiddels heeft de wereld kennisgemaakt met ChatGTP van OpenAI/Microsoft en gezien hoe krachtig die Large Language Modellen (LLM’s) kunnen zijn. Musk is naast Tesla Vision (AI met video) met X begonnen aan de bouw van AI gebaseerd op tekst (LLM). De bron is X en omvat realtime informatie. Dit programma heet Grok en komt in 2024 ook in Nederland beschikbaar. Grok maakt gebruik van de rekenkracht van Tesla. De verwachting is dan ook dat (een deel van) Grok onderdeel gaat uitmaken van de Tesla Robotics & AI. Optimus zal Grok straks gebruiken om via taal te communiceren en te acteren met zijn omgeving.
Het kan niemand ontgaan zijn dat Elon Musk in 2022 Twitter heeft gekocht en omgedoopt heeft tot X. Volgens Elon staat de vrijheid van meningsuiting op het spel. Daarnaast maakt Elon zich al jaren druk over de gevaren van AI en de dreigende monopolie op dit terrein van bijvoorbeeld Google met Deepmind. Inmiddels heeft de wereld kennisgemaakt met ChatGTP van OpenAI/Microsoft en gezien hoe krachtig die Large Language Modellen (LLM’s) kunnen zijn. Musk is naast Tesla Vision (AI met video) met X begonnen aan de bouw van AI gebaseerd op tekst (LLM). De bron is X en omvat realtime informatie. Dit programma heet Grok en komt in 2024 ook in Nederland beschikbaar. Grok maakt gebruik van de rekenkracht van Tesla. De verwachting is dan ook dat (een deel van) Grok onderdeel gaat uitmaken van de Tesla Robotics & AI. Optimus zal Grok straks gebruiken om via taal te communiceren en te acteren met zijn omgeving.