In deze uitgave van “blik op week” aandacht voor Giga Berlijn, komt het einde van de Model S/X in zicht?, de Roadster is weer open voor pre-order, project highland, software-updates en nog veel meer.
 
Giga Berlijn
Tesla is een van de snelst groeiende bedrijven in Duitsland en de grootste niet overheidswerkgever in deelstaat Brandenburg. Nu de productie over de 5.000 auto’s per week ligt en men op de helft is van de target van 10.000 auto’s, werd het tijd voor een familiefeestje. Partners en kinderen werden uitgenodigd om zelf van dichtbij de zien en te voelen waarom pa of ma zo betrokken is bij de missie van Tesla.

Ook het aantal stageplaatsen neemt gestaag toe. Tesla heeft veel talenten nodig op allerlei niveaus en disciplines. Meer dan verstandig om dan stevige relaties aan te gaan met de regionale onderwijsinstellingen en volop (betaalde) stageplaatsen aan te bieden. Zorg ook voor stevige verbinding met de regio.
 
Via het twitter-kanaal een kort filmpje waarin ze laten zien dat ze ook de logistiek binnen het bedrijf meer dan serieus nemen. Alles wordt eerst met simulatie-software uitgeprobeerd en gepland. Feitelijk hebben ze hun hele logistieke operatie en fabrieken ook in een simulatie en kunnen ze op detailniveau constant optimaliseren en innoveren en na validatie direct in de echte wereld implementeren.

Treinstation
Als je regelmatig naar de drone-beelden kijkt van de vluchten boven Giga Berlijn dan zie je dat het nog steeds volop bouwactiviteiten zijn in Phase I. Met name de infrastructuur rondom de fabriek is flink op de schop gegaan en nadert nu langzaam een voltooiing. Nieuwe parkeerplaatsen, toegangswegen en vooral ook het eigen treinstation. Het perron krijgt langzaam vorm en de rails is gelegd.

Pre-order Roadster
De Tesla Roadster is weer te bestellen. Dat wil zeggen dat je een pre-order kan plaatsen. Dit vraagt om een directe creditcard overschrijving van € 4.000 euro en nog een betaling van € 39.000 binnen 10 dagen. Het is dan in Europa toch nog wel zeker 2 jaar wachten. Misschien nog wel wat langer. Welke uitvoeringen er komen en wat de uiteindelijke prijs gaat zijn is nog niet bekend.

Model 3/Project Highland
De geruchten over de aanstaande lancering van de vernieuwde Model 3, project Highland, nemen verder toe. Ditmaal om twee redenen. Ten eerste het bezoek van Elon Musk aan onder meer Giga Shanghai. Hier schijnt hij een bezoek gebracht te hebben aan de vernieuwde productielijn van de Model 3. Met name het bouwtechnisch upgraden naar het niveau van de Model Y (castings) is belangrijk om de kosten te laten dalen. Dit soort geruchten worden vaak gehyped. Er is geen sprake geweest van een product onthulling ofschoon sommige YouTubers daar stevig over speculeerde. Daar lenen dit soort evenementen zich niet voor.
 
Het tweede signaal dat we ergens in de komende twee maanden de vernieuwde Model 3 kunnen verwelkomen is de prijsdaling in de VS en Canada. Het lijkt erop dat ze de al geproduceerde eerdere versies van de Model 3 willen verkopen en dan vanaf Q3 overstappen naar de nieuwe versie. Deze zal dan wel voldoen aan de eisen voor het maximaal kunnen profiteren van EV-subsidies in de VS en China.

Cybertruck interieur en castings
Verleden week hebben we aandacht gehad voor de gelekte interieurfoto van de Cybertruck. Een medewerker van Munro legt uit wat ze allemaal kunnen afleiden van het dashboard van de Cybertruck. Altijd leuk om te zien. Het is echter nog een prototype. Er kan best nog e.e.a. gaan veranderen.

Op een van de dronebeelden van Joe Tegtmeyer is te zien dat in Giga Texas de productie van de Cybertruck ook niet meer ver weg is. In ieder geval lijken ze begonnen te zijn met het produceren van de gietstukken voor de Cybertruck. Net als Giga Berlijn, staat ook Giga Texas nog bol van de bouwactiviteiten.

Working Party
De 20th bijeenkomst van de “Working Party” welke werkt aan de regulering van Driver Control Assistance Systems (DCAS) is half mei bij elkaar geweest. Ze bereiden nu de meeting van eind juni voor. Mocht dit onderwerp je interesse hebben dan moet je op deze pagina eens een kijkje nemen. Hier zijn verschillende documenten te vinden, waaronder een draft van het master-document. Als ik chat-gpt vraag voor samenvatting van dit document krijg ik het volgende:

Elon bezoekt China
Dat Elon Musk deze week in China was, bleek wel uit zijn Twittergebruik. Hij was een paar dagen off-line. In China heeft hij met verschillende overheidsfunctionarissen gesproken en Giga Shanghai bezocht. Het is natuurlijk niet duidelijk waar het allemaal over ging. Maar met bedrijven als Twitter, Spacex en Tesla in je bezit zijn het per definitie belangrijke onderwerpen. 
 
Het is speculeren waar het precies over is gegaan. Zeker over de transitie naar duurzame energie, full self driving, productie-uitbreidingen, samenwerking met Chinese batterijleveranciers en dergelijke. Maar misschien ook wel over politiek zwaardere onderwerpen als vrijheid van meningsuiting op Twitter, de ruimtevaart en de race naar Mars, internetconnectiviteit met Starlink, de gevaren van AI, e.d.
 
Duidelijk is dat Shanghai de aanwezigheid van Tesla meer dan serieus neemt. Niet alleen als economische motor en magneet voor andere batterij- en tech bedrijven. Maar ook om hun verduurzamingsdoelen te bereiken. Het zou mij niets verbazen als Shanghai als een van de eerste steden in China (of zelfs de wereld) de deuren gaat openzetten voor een FSD-toekomst!
 
Elon bezocht Giga Shanghai en sprak het personeel toe. Hij stak niet onder stoelen of banken hoe trots hij is op het werkethos van de Chinezen. Ze werken hard en leveren topkwaliteit. Een gevoel van collectieve trots was zichtbaar.

Loot-box vernieuwd
Tesla heeft deze week de Tesla-app weer van een update voorzien. De loot-box is aangepast. Je bladert nu wat gemakkelijker door de beloningen heen. Maar wat het meest opvalt is de enorme stijging van het aantal lootpunten dat gegeven wordt voor een Model S of Model X. Dat is nu 20.000 punten! Meer over het bestellen van een Tesla is hier te vinden.

Einde Model S/X in zicht?
Het ziet er naar uit dat Tesla moeite moet doen om de vraag naar de Model S en Model X in lijn te houden met de productie. In de VS zijn de prijzen al een paar keer verlaagd. Eigenlijk weer terug naar het niveau van een paar jaar geleden. In Europa zal op termijn de prijs ook nog wel gaan dalen om de vraag op een bepaald niveau te houden. De 20.000 lootbox-punten, 3 maanden gratis FSD, e.d. zijn allemaal incentives welke de vraag moeten bijsturen.
 
In het totaal van de omzet van Tesla speelt de S/X maar een zeer bescheiden rol. Toch kan de Model S/X nog een belangrijke rol gaan spelen in de nabije toekomst van Tesla. Ze hebben weliswaar de rechts gestuurde versie recent uit de orderlijst gestreept, maar de Model S Long Range is natuurlijk de perfectie reisauto. Als in de periode 2024/2026 SAE level 3/level 4 in de VS, China en hopelijk ook Europa toegestaan gaat worden, dan zijn juist de Model S en Model X een serieuze concurrent voor kortere binnenlandse vluchten en de langere treinreizen tussen de grote steden. Uiteraard tot het moment dat specifieke robotaxi’s voor dit reisdoel het licht gaan zien.
 
Dus nee, ik denk niet dat einde van de Model S/X in zicht is. Hij zal zeker nog een paar jaar te verkrijgen zijn. De Plaid zal intern concurrentie krijgen van de Roadster en het topmodel van de Cybertruck, maar de Long Range gaat nog een belangrijke rol spelen als we de “hands off fase” van FSD bereiken. Dan is het stuur links of rechts ook niet meer zo interessant. Maar juist het rijbereik, comfort en onboard-entertainment.

Deze week op het officiële Tesla YouTube kanaal een nieuwe video over de Trackpack voor de Model S Plaid!

Productieproces Giga Mexico
Zoals tijdens Investor Day gepresenteerd gaat Tesla in Giga Mexico een revolutionair productie proces toepassen. Niet alleen wordt volledig overstapt op een 48 volt architectuur, maar wordt ook grotendeels afscheid genomen van een traditionele productielijn.
 
In dit artikel wordt mooi uitgelegd wat de voordelen zijn van deze nieuwe productietechnologie en wat de impact is op bijvoorbeeld de relatie met toeleveranciers. Deze korte samenvatting heeft ChatGPT voor ons gemaakt

Software-update 2023.20
Er zit weer een nieuwe software-update aan te komen met nieuwe functionaliteiten. Een hiervan is dat het mogelijk wordt om het aantal gereden kilometers op een set banden bij te houden. Na een bandenwissel de teller op nul zetten. Je krijgt al bericht van de slijtage.
 
In eerdere update werd de optie geïntroduceerd om de tekstgrootte in de menu's aan de passen. Alleen in het Nederlands was dit nog niet beschikbaar. Dat wordt nu opgelost.

Regensensor
Zoals bekend heeft Tesla geen regensensor om de ruitenwissers te activeren maar gebruikt het Tesla Vision. Regelmatig wordt geklaagd over de werking hiervan. Of het regent en de ruitenwissers gaan niet, te laat of te traag. Of het is droog en de ruitenwissers vrolijk de vliegen te lijf. Handmatig activeren of stopzetten is natuurlijk altijd mogelijk (knopje op de bedieningshendel indrukken).
 
Soms lees ik over onbegrip over het weglaten van een regensensor en de associatie met kostenbesparingen. Een beetje vergelijkbaar met het elimineren van de parkeersensors. Deels is dit terecht. Maar in de filosofie van Tesla staan rondom dit thema twee zaken centraal: de beste input is geen input en het beste onderdeel is geen onderdeel. Tesla gelooft heilig in Tesla Vision. De neurale netwerken nemen de werking van dit soort sensoren over en werken uiteindelijk feilloos.
 
Maar natuurlijk moet Deep Rain zoals Tesla dit onderdeel van Tesla Vision noemt, beter gaan werken. Elon verontschuldigde zich door aan te geven dat dit deel nog omgezet moet worden naar de nieuwe neurale netwerken (360 graden video). Ook hier dus nog even geduld en af en toe handmatig het systeem even helpen. Tot het moment dat je realiseert dat je al jaren handmatig  geen ruitenwissers meer hebt bediend.

In deze uitgave van “blik op week” aandacht voor de geruchten van een FSD Beta in Europa, nieuwe interieurfoto's van de Cybertruck, Tesla gaat reclame maken, Ford grijpt hand van Tesla en nog veel meer...

Trackmode ook voor Model X Plaid
Op een vraag aan Elon of de Model X Plaid ook van trackmode kan worden voorzien werd bevestigend geantwoord. Feitelijk is het een softwarematige aanpassing met de mogelijkheid om de stabiliteitscontrole, Tractie Controle, regeneratief remmen en koelsystemen aan te passen om de prestaties en handling te verbeteren. Voor een echte prestatieverhoging zijn ook hardware aanpassingen nodig, onder meer met de keramische schijfremmen. Maar hoe dan ook, het is altijd mooi dat de optie om te personaliseren er is. Trackmode is een gratis software functionaliteit en zit ook in de performance uitvoeringen van de Model 3 en Model Y en natuurlijk in de Model S Plaid.

Tesla en reclame
Maakt Tesla nu wel of geen reclame? Een ding is duidelijk, de marketingstrategie van Tesla is tot nu toe subliem en leidt juist tot veel gratis reclame. Hoofdzakelijk gegeneerd door de Tesla-community zelf. Zorgvuldig is en wordt gebouwd aan een sterk merk. Hoe harder er tegenaan geschopt wordt, hoe sterker het merk wordt. En met de groei van de vloot neemt het aantal enthousiastelingen alleen maar toe. De brand-loyaliteit is hoog en het aantal producten en diensten uit het Tesla ecosysteem per individuele Teslabezitter neemt alleen maar toe (zie deze blog).
 
Toch besloot Elon, op een vraag tijdens de aandeelhoudersvergadering, om de effecten van actief reclame maken te gaan verkennen. Met name om de onwetendheid over feiten als veiligheid, efficiency en de relatief lage verkoopprijs onder de aandacht te brengen. Maar ook om de missie van Tesla verder uit te dragen. Benieuwd op welke manier Tesla actief reclame gaat maken.

Shanghai productie naar Canada
De eerste twee boten vol met Model Y en Model 3 zijn vanuit Shanghai op weg naar Canada. Hiermee kan Tesla met de verkoop van de Fremont- en Texasproductie maximaal profiteren van de subsidies in de VS. En met het steeds verder opschalen van de productie in Giga Berlijn wordt de Europese markt steeds meer voorzien van de auto’s uit Berlijn. Vanuit financieel perspectief een niet meer dan logische keuze. Mogelijk dat het transport over zee een grotere milieu-impact veroorzaakt dan over land vanuit Fremont en Austin naar Canada. Voor Nederland en België betekent dit dat er steeds meer kans is op een Model Y Made in Germany in plaats van Made in China. Niet dat het veel uit maakt, maar toch.

Bijzondere warmtepomp
Alle Tesla’s die momenteel verkocht worden zijn uitgerust met een warmtepomp. Dat maakt voor de efficiency een groot verschil. Tesla is natuurlijk niet het enige merk dat een warmtepomp toepast. Maar ze hebben wel vanuit het basisprincipe van de werking van een warmtepomp het hele apparaat inclusief de slangen en aansluitingen in eigen huis opnieuw ontworpen. Dat maakt het een bijzonder compact, zuinig en ingenieus apparaat. In onderstaande video komen alle details aan bod

Cybertruck interieur
Met de steeds dichterbij komende productiestart duiken er ook steeds meer beelden op van de Cybertruck. Ditmaal een nieuwe foto van het interieur. We hebben natuurlijk al eens een foto gezien van de zijkant, maar nu een foto genomen vanuit het perspectief van de bestuurder.

Het stuur heeft dezelfde haptische knoppen als in de Model S, geen bedieningshendels en een afgeplatte boven- en onderkant. Geen display achter het stuur, maar wel een groter centraal scherm dan in de Model 3/Y. De middenconsole heeft een lade, misschien wel lijkend op de afdekrolhoes van de laadbak. Hieronder zit de dubbele telefoonoplader en bekerhouders zoals we die ook uit de andere Tesla-modellen kennen. Door de enorm schuin aflopende voorruit heeft de Cybertruck een gigantisch dashboard van, zoals het lijkt, alcantara. Iemand op Twitter grapte dat de Cybertruck hierdoor standaard een eenpersoons bed heeft!

FSD Beta gespot in Europa?
Enkele third-party apps brachten het bericht naar buiten dat enkele downloads van FSD Beta in Europa zijn gesignaleerd. Hier werd dan meteen de conclusie aan verbonden dat FSD Beta in Europa aan een uitrol is begonnen. Dat verhaal vraagt wel om de nodige nuancering.
 
Zoals de afgelopen weken hier besproken werkt de UNECE hard aan het qua regelgeving mogelijk maken van een FSD Beta uitrol vanaf 1 januari 2024 (of uiterlijk juni 2024). Dan mogelijk weliswaar met beperkingen ten opzichte van de VS versie, maar wel een verruiming ten opzichte van nu.
 
Het feit dat er downloads zijn waargenomen kan er op duiden dat er door Tesla aangestelde FSD-beta testers aan de slag gaan. Want naast het wetgevingskader door UNECE moet Tesla er natuurlijk zelf voor zorgen dat ze kunnen aantonen dat ze aan de Europese eisen voldoen en dat ze een goedkeuring krijgen. Dat ze hier hard aan werken blijkt uit onderstaande foto.

We zullen de komende maanden vaker dit soort berichten krijgen. Het geeft voor nu alleen maar aan dat er nu ook in Europa (eindelijk) beweging komt! Tesla is dus niet begonnen aan een FSD Beta uitrol in Europa. Nog even geduld!

FSD Beta tijdslijn
We volgen de FSD Beta uitrol in de VS nu al ruim 2,5 jaar. Onderstaand een overzicht van @TslaChan over alle versies tot nu toe. Er zitten versie bij welke alleen naar Tesla medewerkers zijn uitgerold.

Hieronder een video van de laatste publieke FSD Beta versie in de VS. Het is in de VS ook weer mogelijk om FSD te kopen (of te abonneren) en dan direct te gaan gebruiken.

Ford grijpt de uitgestoken hand van Tesla!
Een tijd geleden heeft Tesla hun eigen Tesla Plug omgedoopt tot de North American Charging Standard (NACS) en hiermee andere merken toegang gegeven tot hun snellaadtechnologie en hiermee ook een integratiemogelijkheid met het SuperCharger Netwerk. Dat is nog wat anders dan met de Magic Dock ook een CCS adapter aan te bieden aan andere BEV's.

Ford heeft aangekondigd dat ze de NACS gaan omarmen. Hiermee ontsluiten krijgen ook Ford eigenaren toegang tot alle laadinfra van Tesla. Deze aankondiging deed Jim Farly, de CEO van Ford, samen met Elon Musk op Twitterspace. “If you can’t beat them, join them” zullen ze bij Ford gedacht hebben. Ik denk een zeer verstandig besluit om nog enige kans te hebben. Ze krijgen niet alleen toegang tot het SuC netwerk, maar gaan in hun software ook de API gebruiken om in het navigatiesysteem een route te kunnen plannen met de laadstops. Zou me niets verbazen als Ford op termijn ook de FSD hard- en software van Tesla gaat gebruiken. Maar hierover werd nu niets gezegd.
 
De huidige generatie EV’s van Ford (Mach-E, F-150 Lightning en Transit) zal voorzien worden een speciale adapter (CCS naar NCAS). Voor de nieuwe generatie EV’s zal Ford zelf volgens de NACS standaard een plug produceren en implementeren. Voor Europa blijft de CCS de standaard.

Tot inzicht gekomen
Wat misschien wel het meest belangrijke items was tijdens de Twitterspace tussen Farly en Musk was dat Farly nu ook de overtuiging heeft dat het geen race is wie de grootste batterij kan leveren met een rijbereik van boven de 1.000 km. Dat gaat nooit tot lagere verkoopprijzen leiden. De Tesla-team dat met Ford heeft samengewerkt om tot de NCAS integratie te komen heeft Ford tot andere inzichten gebracht.
 
Waar het juist om gaat is wie de beste gebruikerservaring kan leveren als het over rijbereik gaat. En dat is zoeken naar een (geaccepteerd) optimum tussen rijbereik, prijs en (snel)laadinfrastructuur. Qua rijbereik zal dit ergens rond 300 tot 600 km liggen. Uiteraard afhankelijk van het gebruikersdoel van de auto en de gewenste verkoopprijs. Voor stadauto’s zal dit rond de 300 km liggen en voor km-vreters richting de 600 km. Daarnaast zal er natuurlijk ook vraag zijn naar een BEV met een groot rijbereik, zeker als de hoogte van de  aanschafprijs  minder belangrijk is en/of als het gebruiksdoel dit nu eenmaal vraagt, zoals het trekken van een caravan. Maar voor 95% van use-cases (en beurs) is in mijn optiek meer dan 600 km WLTP echt niet nodig.
 
Erg benieuwd wat BMW, Mercedes en Audi gaan doen op de Amerikaanse markt! Volgen ze Ford, zowel in de NCAS als in de omvang het batterijpakket?

Model Y op #1
Een onderdeel van het hierboven genoemde optimum is de prijs. Blijkbaar is de Model Y nu voor een verkoopprijs beschikbaar dat dit voor veel mensen toegankelijk is. De Model Y heeft namelijk de nummer 1 ingenomen van de meest verkochte auto wereldwijd (Q1). Niet alleen qua BEV, maar van alle auto’s! Hiermee wordt een toch wel fors goedkopere Toyota Corolla naar een tweede plaats verwezen. Opmerkelijk detail is dat de Model Y, in tegenstelling tot Toyota, maar in een relatief beperkt aantal landen verkocht wordt.

Drie en een halve Roadster
In China is een tijd geleden een container aangetroffen met 3 gloednieuwe originele Tesla Roadsters. Nog nooit mee gereden! Er zitten ook dozen onderdelen bij! Misschien wel goed voor een 4e! Het verhaal gaat dat deze Roadster aangekocht zijn door een R&D bedrijf in China om met reverse engineering de geheimen van deze toen revolutionaire BEV bloot te leggen. Alleen het bedrijf ging failliet en de container is in vergetelheid geraakt. Tot nu dan. Een veilinghuis is de hele container met inhoud aan het veilen en voor net geen $ 1.000.000 zullen de 3,5 Roadsters een nieuwe eigenaar vinden.

Productievoorbereiding voor de vernieuwde Model 3
We hebben het in de blik op de week al vaker gehad over het project Highland. Met name de onderhuidse refresh van de Model 3 met de gietstukken uit één stuk voor en achter en de optie om te gaan werken met een structureel batterijpakket. Toen de Model Y op de markt kwam heeft Elon altijd al gezegd dat als de marktsituatie het toestaat, dat ook Model 3 onderhuids de lijn met de Model Y gaat volgen. Dat lijkt er nu aan te komen.

Zowel van Fremont als van Shanghai zien we berichten dat de productie van de Model 3 stil ligt en dat de productielijnen worden vervangen. Het ziet er dus naar uit dat we nu toch echt binnenkort de nieuwe Model 3 gaan zien (Q3). Uiteraard zijn er ook cosmetische aanpassingen, zoals nieuwe bumpers, een opgefrist interieur, HW4, een nieuw stuur, geen bedieningshendels, afscheid van de houten strip op het dashboard en dergelijke.

Het ligt dan ook voor de hand dat daarna de Model Y aan de beurt is om ook die interieur opfrissing te krijgen. Intern heet dit project Jupiner. Verwijzend naar een jeneverbes met groenblijvende frisheid (Merriam-Webster’s Dictionary). Er is verder zeer weinig bekend over Juniper, maar zal dan ongetwijfeld de updates van de Model 3 krijgen. Ik verwacht dit pas in de tweede helft van 2024. Wel zijn er nu berichten dat er in de VS Model Y's zijn opgedoken welke voorzien zijn van HW4. Als ze blijkbaar door de voorraden HW3 heen zijn zal Shanghai en Berlijn wel snel volgen.

Neuralink en Tesla
Zowel Tesla als Neuralink zijn bedrijven van Elon Musk. Verder hebben ze niet veel gemeen met elkaar. Of toch? Tesla transformeert naar een AI bedrijf, met robotaxi’s, mensachtige robots en AI-gedreven software om vraag en aanbod van energie te maximaliseren. Dat hier ook hardware voor nodig is zoals auto’s en batterij-opslagsystemen maakt dat Tesla aan het uitgroeien is tot het grootste bedrijf (qua beurswaarde) ter wereld.
 
Heel kort door de bocht uitgelegd moet Neuralink er voor gaan zorgen dat de interface tussen de hersenen en onze smartphone, zijnde 2 vingers of stem, vervangen wordt door een brein implantaat met een veel grote bandbreedte. AI en ons eigen brein moeten met elkaar verbonden worden volgens Elon.

Net als bij alle bedrijven van Musk gaat het niet zozeer over het product, maar juist over “the machine that’s build te machine”. Dat zijn de toptalenten die niet alleen werken aan het device en de software, maar ook aan de machine die het device moet implanteren in de hersenen. Het moet een eenvoudig uit te voeren procedure zijn.

Deze week kreeg Neuralink de toestemming om de fase van klinische studie in te gaan. Ze mogen dus een devices in mensen gaan implanteren voor onderzoeksdoeleinden. Precies in de week dat in Nature een artikel werd gepubliceerd over een brain-spine interfase. Iemand met een dwarslaesie kan weer leren lopen. Dat is een voorbeeld van een oplossing welke Neuralink gaat bieden op de route naar de integratie tussen AI en ons brein.