In de nieuwe Blik op de Week aandacht voor de Model Y Standard, de eerste indrukken van FSD14, de Cybercab weer eens gezien, hoop voor Europa, een nieuwe kleur blauw en nog veel meer…

Model Y Standard gepresenteerd
Zoals verwacht heeft Tesla “betaalbare” modellen aangekondigd in de vorm van de Model 3 en de Model Y Standard. De Model 3 Standard is vooralsnog alleen in de VS beschikbaar. Of en wanneer Giga Shanghai de Model 3 Standard gaat produceren en naar Europa zal verschepen, is nog niet bekend.

De Model Y Standard vervangt (vooralsnog) de Model Y RWD. De Long Range-versies heten nu Premium en zijn er in een RWD- en AWD-uitvoering. Uiteraard is er ook nog een Performance-uitvoering. In China is er daarnaast een Model Y in een 6-zitsvariant.

Opvallend is dat de Model Y RWD, die voor € 45.990 in de prijslijst stond, verdwenen is. Door het wegvallen van die versie is het gat tussen de Standard RWD en de Premium RWD nu € 11.000. Dat is wel erg veel. Een € 5.000 duurdere Premium RWD hier tussenin was wel prettig geweest. Waarom Tesla hiervoor kiest en of dit tijdelijk is, is niet bekend.

De reacties op de aanpak zijn verdeeld. Je gaat al snel opsommen wat er allemaal niet meer op zit. Eigenlijk zegt dit meer over de aantrekkelijke prijs van het duurdere model, dan over de Standard-versie.
Tesla is ervan overtuigd dat alles draait om “betaalbaarheid” en dat het merk Tesla zelf, met onder meer het Supercharger-netwerk en de FSD-optie, zorgt voor de “begeerlijkheid”. Met een prijs van € 39.990 is de Model Y Standard een bijzonder sterk aanbod. En wil of kun je meer betalen, dan zijn er meerdere duurdere Premium-uitvoeringen beschikbaar. Maar ja, dat "gat" van € 11.000 naar de volgende versie is wel groot. In de VS is verschil tussen de Standard en Premium RWD $5.000. 

We zijn op een punt aangekomen waarop een volledig elektrische auto (BEV) met een prima rijbereik (534 km WLTP), complete uitrusting en aansprekende prestaties het kopen van een hybride/ICE nu ook qua aanschafprijs steeds onaantrekkelijker maakt. Dat betekent dat je qua competitie eerder moet kijken naar het totale aanbod van de andere automerken, of dat nu ICE, hybride of BEV is.

Vergelijk je de Model Y Standard met andere BEV’s in die prijsklasse en kijk je wat er bij die vanafprijs inbegrepen is, dan blijkt de ogenschijnlijk uitgeklede Model Y opeens niet meer zo kaal als hij lijkt. De instapper van de Škoda Enyaq is zelfs duurder. Een Model Y kost nu ongeveer evenveel als een Hyundai IONIQ 5. Een VW Golf met een 1,5-liter verbrandingsmotor is alleen in de absolute basistrim nog iets goedkoper. Hetzelfde geldt voor een Volvo EX30.
​
Voor kopers met een budget tot € 40.000 heeft Tesla nu een ijzersterke propositie. En in landen waar FSD Supervised beschikbaar is, zelfs met een ongekende troef voor € 99 per maand extra. Alleen de waarde van FSD ga pas zien als je FSD 13/14 zelf ervaren hebt en wordt het zelfs een no-brainer als je eigen auto ook onbemand mag rondrijden en je kan afzetten of ophalen waar je maar wilt. 

FSD Supervised 14.1 uitgebracht
Tesla heeft versie 14.1 van haar FSD-software uitgerold naar een eerste groep geselecteerde Tesla-rijders. De situaties die we te zien krijgen zijn zeer indrukwekkend. Men spreekt zelfs van een soort bewustzijnsgevoel (sentient). Dat is misschien wat overdreven, maar dat FSD geen gecodeerde “if this then that”-benadering meer is, wordt nu wel heel duidelijk. FSD kan omgaan met handgebaren, hulpverleningsvoertuigen en volgt zelfs het proces van het bestellen en ontvangen van een maaltijd bij een drive-thru.​

​Volgens Elon en Ashok komen de volgende puntversies er ook snel aan. Ze zijn nog aan het fijnslijpen en voegen ook nieuwe functies toe. Zo kan er worden aangegeven wat er moet gebeuren op de plaats van aankomst: een parkeerplaats zoeken of alleen afzetten?

De puntjes moeten nog op "i". Hieronder een video van alles wat nog fout gaat of lijkt te gaan! "The Dawn project" pleit al jaren voor het verbieden van de FSD software. Volgens mij voorbeelden van situaties waar menselijke bestuurders ook zomaar in de fout kunnen gaan. Dat Tesla er bijna is, wordt eigenlijk hiermee wel bevestigd. En ironisch, door de meest kritische tegenstanders. 

Veiligheidsrijder eruit
Recent zagen we vacatures voor een rapid response team in Austin. Deze week meldde Elon op X dat binnen 30 dagen de veiligheidsrijder uit de Robotaxi’s in Austin verdwijnt. De Robotaxi-vloot zal dan op afstand worden gemonitord, waarbij een team klaarstaat om bij probleemsituaties (op afstand) de besturing over te nemen of naar de locatie te gaan.
​
Ik verwacht dat we de komende weken zowel het aantal staten als het aantal steden waar Robotaxi-diensten worden aangeboden sterk zien uitbreiden. Evenals het aantal voertuigen in die vloot. Zeker voor 6 november (aandeelhoudersvergadering) zullen in Austin onbemande Robotaxi-ritten een feit zijn. Zodra dat gebeurt, zal het opschalen snel gaan en komt de weg vrij voor de Cybercab.

Cybercab gespot
We hebben al een tijdje geen Cybercabs meer gezien rondom Giga Texas, tot deze week. Deze week een jaar geleden was het "We, robot" event waarin de Cybercab voor het eerste getoond werd. Daarna hebben we maanden testritten gezien met de gebouwde prototypen op het eigen terrein in Giga Texas. Maar de laatste maanden is het stil.

Op drone-beelden is nu te zien dat een Cybercab gebruikt is of gaat worden voor een crashtest. Hij staat in ieder geval nabij de crashtestfaciliteiten.

Ook is de Cybercab op de testrack in Fremont gesignaleerd. Dat is meestal een goed teken, want het betekent dat de eerste pre-productiemodellen gevalideerd worden — vaak zo’n twee maanden voordat ze op de openbare weg verschijnen. Onderstaande reactie van  Tesla lead-engineer Cybercab (@EricETesla) bevestigt min of mee dat ze nu proefproductiemodellen kunnen produceren voor test-doeleinden.    

​Dat zou erop kunnen duiden dat de productie niet ver weg meer is. Een start van de massaproductie is voorzien voor begin 2026. Massaproductie heeft pas zin als er ook een afzetmarkt is, en dat vraagt weer legalisatie van onbemande voertuigen op de openbare weg en Robotaxi-diensten. En dat lijkt in de VS nu echt dichtbij. Hoe staat het met Europa?

Goed nieuws voor Europa?
Tussen al het FSD 14- en Model Y Standard-nieuws door zijn er ook berichten die kunnen duiden op spoedige FSD-achtige functionaliteiten in Europa. We worden aangenaam verrast door het bericht dat de standaard Autopilot-functionaliteiten ook onder FSD 14 gebracht gaan worden. Alles binnen dezelfde rijbaan (sturen, remmen en versnellen) krijgt binnenkort een enorme update. Als dat zo is, dan is het ook niet meer zo moeilijk om op de snelweg rijstrookwisselingen toe te voegen als opstap naar een volledige FSD-uitrol, ook buiten de snelweg.

Om rijstrookwisselingen op de snelweg mogelijk te maken, moet het systeem worden goedgekeurd door een partij als de RDW. Hier wordt aan gewerkt. Ook in Zweden heeft de Swedish Transport Administration Tesla toestemming gegeven om met drie voertuigen data te verzamelen met FSD 14 en aan te tonen dat het systeem veilig kan functioneren als een level 2+-systeem. De rijder blijft verantwoordelijk, maar op de snelweg mag de auto zelf alle manoeuvres uitvoeren.
​
De UNECE heeft de regels voor System Initiated Manoeuvres (SIM) op de snelweg vastgesteld, en de lidstaten kunnen nu overgaan tot validatie en goedkeuring. Werkgroepen zijn bezig om voor eind oktober ook SIM in de bebouwde kom in het besluitvormingsproces te brengen. Dat zou op zijn vroegst in januari 2026 besloten kunnen worden, en met zes maanden bureaucratie ergens in de zomer van 2026 vastgesteld. Hopelijk hebben we dan al zes maanden SIM op de snelweg en kunnen we eind 2026 ook FSD buiten de snelweg verwachten. Het hele jaar 2026 is nodig om de regelgeving voor ADS (Automated Driving Systems), dus FSD Unsupervised, door het besluitvormingsproces te krijgen; dat zou dan mogelijk in 2027/2028 zijn beslag kunnen krijgen. Dit is natuurlijk ook afhankelijk van hoe het elders in de wereld vordert met FSD Unsupervised (SAE level 4/5).

Update 2025.38 komt eraan
​De nieuwe Tesla-update introduceert Tron Mode, waarmee je je auto verandert in een Light Cycle via App Launcher > Toybox > Tron. Met 3D Buildings zie je steden gedetailleerder in Map View (tik op het 3D-icoon, vereist Premium Connectivity en AMD Ryzen). Grok is nu in bèta in Canada. De Dashcam Viewer toont straatnamen en streamt in hogere resolutie (Tesla App 4.49.5+). Cybertruck zijcamera’s worden nu opgenomen in Dashcam- en Sentry-clips. De Onboarding Guide helpt nieuwe rijders met instellingen, touchscreen en Autopilot (App Launcher > Manual > Get To Know Your Tesla). Het linker scrollwiel biedt snelle toegang tot functies zoals Bioweapon Defense Mode (houd ingedrukt). Apple Music heeft verbeterde afspeellijsten, artiestenpagina’s en recente geschiedenis. Inloggen op media gaat sneller via Tesla-app-meldingen. Je kunt nu instellen dat een telefoonsleutel nodig is voor bestuurdersprofielen (Driver Profile Settings > Require Phone Key). De update voegt beveiligingsverbeteringen toe en toont Superchargers, Wall Connectors of derde partij-laders in de interface.

FSD-transfer Europa
​Net als in Q3 is er in Q4 weer een FSD-transfer beschikbaar. Een mooie gelegenheid om een HW3-auto te verruilen voor een HW4 zonder de extra afschrijving van de FSD-suite te hoeven incasseren. Kijk goed naar de voorwaarden en overleg vooral even met je Tesla Advisor.

Nieuwe kleur blauw voor de Model Y
​Recent verdween Deep Blue Metallic als kleur voor de Model Y. Gedacht werd dat we, net als in China, hier ook Glacier Blue zouden krijgen. Maar dat liep anders: er is een diepere kleur blauw beschikbaar gekomen; Marine Blue. De meerprijs voor deze kleur is € 1.300.

In de nieuwe Blik op de Week aandacht voor upgrades aan de Model 3, Tesla’s beste kwartaal ooit, laden met 0,5 MW, een castingsproces, FSD bestaat in oktober 5 jaar, Optimus leert Kung-Fu en nog veel meer....

Vernieuwd castingsproces
Giga Berlijn heeft zijn gigacastingsproces een upgrade gegeven. Onderstaande video toont nieuwe stappen zoals robotisch afkoelen, laser markeren, trimmen en kwaliteitscontroles, wat leidt tot een handsfree flow, kortere cyclustijden, betere kwaliteit en een kleinere fabrieksvoetafdruk voor de Model Y-productie.

Beste kwartaal ooit!
Q3 was qua leveringen voor Tesla het beste kwartaal ooit. Tegen alle berichten in over tegenvallende verkoopcijfers door ineenstortende markten heeft Tesla nog nooit zoveel auto’s op naam gezet als afgelopen kwartaal. Uiteraard zijn er landen waar Tesla (veel) minder verkoopt, maar wereldwijd ligt dat anders. Q4 vraagt om circa 580.000 leveringen om over het gehele jaar gelijk uit te komen aan 2024.

​Misschien nog indrukwekkender was dat ook de leveringen van energieproducten nog nooit zo hoog zijn geweest. Dus ook op dit vlak: beste kwartaal ooit. Zolang ze de capaciteit uitbreiden door nieuwe fabrieken bij te bouwen zal die stijgende lijn zich de komende jaren voortzetten. De vraag naar batterijopslag is enorm. In de eerste drie kwartalen is al meer geleverd dan over geheel 2024.

Opvallend is dat Tesla zo’n 50.000 meer auto’s heeft afgeleverd dan dat het geproduceerd heeft. Dat ze nagenoeg alle voorraden hebben verkocht, duidt erop dat er nieuwe hardware onderweg is. En dat bleek al snel ook het geval te zijn: aanpassingen aan de Model 3 en de introductie van een standaardversie van de Model Y.

​Model Y Standard gelekt
Het hangt al lange tijd in de lucht. En deze week lekten er meer details uit. Officieel is het doek er nog niet vanaf, maar de Model Y Standard is al ongecamoufleerd gesignaleerd. En de website is “per ongeluk” heel even online geweest.

De standaardversie moet een aantal opties ten opzichte van de huidige instapversie (RWD) missen. Het lijkt erop dat de koplampen van de Model 3 gemonteerd worden in plaats van de ledstrip. Ook aan de achterkant is de ledbalk verdwenen. Het glazen dak heeft plaatsgemaakt voor metaal. Aan de binnenkant zien we stoffen bekleding in plaats van vegan leer. Het HEPA-filter en het tweede scherm achterin zijn ook weggelaten. De stuurkolom moet handmatig in de juiste stand gezet worden. En zo zijn er nog een paar kleine aanpassingen. Voor een prijs die naar verwachting zo'n € 5.000 lager ligt, toch een variant die nog steeds veel waar voor zijn geld biedt. De hardware voor FSD is nog steeds standaard. Rijbereik en prestaties zijn nog niet bekend. Ook een introductiedatum (in Europa) is er nog niet. 

​Aangepaste specificaties Model 3
Zoals verwacht heeft de Model 3 nieuwe specificaties. Belangrijkste zijn de terugkeer van een bedieningshendel voor de richtingaanwijzer en een camera in de voorbumper. De richtingaanwijzer is ook als retrofit beschikbaar voor € 660!  

​De vernieuwde batterij in  LR-versies zorgt in de RWD uitvoering voor een WLTP-rijbereik heeft van 750 km. Dat zijn heel veel kilometers. Met één plaspauze/laadstop ga je gemakkelijk over de 1.000 km!

Blauw uit configurator voor de Y
In de configurator van de Model Y uit Giga Berlijn is de kleur Deep Blue Metallic verdwenen. Er is nog geen alternatief beschikbaar. De verwachting is dat, net als in Giga Shanghai, Glacier Blue zijn opwachting gaat maken.

​Over Giga Shanghai gesproken: hier wordt de zeszitsversie van de Model Y gebouwd, vooralsnog alleen voor de Chinese thuismarkt. Van het productieproces van deze variant plaatste Tesla op X onderstaande video.

​V4 cabinet operationeel
In de VS is de eerste V4 Supercharger-locatie geopend. Eén cabinet kan nu acht laadzuilen van energie voorzien. Dat leidt tot snelle installatietijden en vooral (veel) lagere installatiekosten. Onderstaande foto laat 13 jaar innoveren zien. Tussen beide plaatjes zitten natuurlijk de iteraties met de V2-, V3- en V4-laadzuilen en één cabinet voor vier laadzuilen.

​Een Cybertruck kan met 0,5 MW (500 kW) laden bij deze nieuwe generatie Superchargers. Een Semi kan hier straks met 1,2 MW laden. Een Cybertruck kan niet alleen snel laden, maar ook vol beladen worden zoals uit onderstaande video blijkt. Overigens is vanaf deze week de Cybertruck in het midden-oosten te bestellen.

​Interview met Franz von Holzhausen
In een CNBC-interview tijdens het UP.Summit-event met Franz von Holzhausen, Tesla's chief designer, bespreekt hij zijn samenwerking met Elon Musk als visionair die grenzen verlegt. Hij benadrukt de snelle ontwikkeling van Optimus, een humanoid robot om saaie taken over te nemen en levens te verrijken. Voor de Cybercab bevestigt hij dat het prototype uit 2024 vrijwel ongewijzigd in 2026 in productie gaat, met kleine efficiëntieverbeteringen.

​Optimus leert Kung-Fu
Elon Musk deelde een video waarin te zien is hoe Optimus Kung-Fu leert. Het gaat natuurlijk om de snelheid, de motoriek en de balans. Dat wordt steeds indrukwekkender. Op vraag verduidelijkt Elon dat het niet om een tele-operated robot gaat, maar dat de AI zijn werk doet. Het is niet zo dat Optimus real-time reageert, maar dat hij vooraf getrainde bewegingen als reactie uitvoert. De leercurve is stijl. Voordat de eerste robots buiten Tesla geleverd worden (eind 2026?) zullen de prestaties ongetwijfeld indrukwekkend zijn.  

​1 miljoen FSD-kilometers op Australische wegen
Tesla’s Full Self-Driving (FSD) (Supervised) heeft een mijlpaal bereikt in Australië met 1 miljoen gereden kilometers. Na bijna vijf jaar wachten sinds de eerste FSD Beta werd versie 13.2.9 op 29 augustus 2025 gelanceerd voor een selecte groep en op 18 september voor het bredere publiek. Alleen Tesla Model 3- en Model Y-rijders met HW4-hardware en een FSD-licentie konden de update gebruiken. In slechts anderhalve week werd de 1 miljoen kilometer gehaald, wat wijst op zo’n 3.000 actieve Tesla’s.

Full Self-Driving (FSD): Vijfjarig mijlpaalrapport
In oktober 2020 lanceerde Tesla de Full Self-Driving Beta, een belangrijke stap richting autonoom rijden. Voor 2020 was Tesla’s rijhulpsysteem bekend als Autopilot, met Full Self-Driving (FSD) als een optionele upgrade, die toekomstige autonomie beloofde.
​
De visualisaties van Tesla's Full Self-Driving (FSD) hebben de afgelopen vijf jaar een opmerkelijke ontwikkeling doorgemaakt, van eenvoudige, abstracte weergaven naar gedetailleerde, realistische en AI-gestuurde renderingen. Deze veranderingen weerspiegelen verbeteringen in hardware (bijv. van HW3 naar HW4), software-updates (van vroege beta's naar end-to-end neurale netwerken in v12+), en functies zoals betere objectdetectie, bezettingsnetwerken en soepelere animaties. Hieronder volgt een door Grok gemaakte compilatie gebaseerd op belangrijke mijlpalen, geïllustreerd met representatieve voorbeelden.

2020: Basisdetectie van rijstroken en objecten
​In 2020 lanceerde Tesla de eerste FSD Beta met eenvoudige visualisaties gericht op rijstroken, basismodellen van voertuigen en rudimentaire omkaderingen van objecten. De weergave had een donkere thema, met gestippelde rode rijstrookranden en geel/groene markeringen voor verkeerslichten. Deze periode legde de nadruk op verbeteringen van Autopilot op snelwegen, maar de weergave van stadstraten was minimaal

2021: Verbeterde objectherkenning en verkeersbewustzijn
​In 2021 verbeterden de visualisaties met betere detectie van meerdere voertuigen, verkeerslichten en stopborden. FSD Beta v10 introduceerde vloeiendere automodellen en omgevingsdetails zoals onscherpe achtergronden voor diepte. Dit markeerde de overstap naar "Tesla Vision" (alleen camera's), waarbij radar werd vervangen door puur neurale netverwerking, wat leidde tot dichtere stedelijke scènes.

2022: Verfijnde dynamiek en obstakelbehandeling
​In 2022 voegde FSD Beta v10.69 niet-geïdentificeerde objecten, puinvisualisaties en soepelere rijstrookwisselingen toe. Cones, voetgangers en dynamische paden (blauwe lijnen) werden prominenter, met verbeterde schaling van voertuigafmetingen. De focus lag op de uitbreiding van de beta en bugfixes, waardoor de weergave responsiever aanvoelde in complexe scenario's zoals merges of bouwzones.

2023: Geünificeerde stack en verbeteringen in nachtmodus
​Met FSD v11 in 2023 werd de snelweg- en stadsaanpak geünificeerd, wat de nachtvisualisaties verbeterde met koplampen en betere contrasten. Objectdetectie breidde uit naar subtielere elementen zoals verre signalen, en het systeem behandelde kruispunten nauwkeuriger. Deze versie verbond regelgebaseerde en AI-gestuurde gedragingen, wat resulteerde in schonere, minder schokkerige renders.

2024: End-to-end AI en soepelere animaties
​FSD v12 in 2024 introduceerde end-to-end neurale netwerken, waarbij vastgelegde regels werden vervangen door pure AI-besturing. Visualisaties werden voller scherm, met bugfixes voor soepeler objectbeweging (bijv. geen "huppende" auto's meer). Functies zoals Park 'N Go en verbeterd Summon voegden parkeerplaatsmarkeringen en real-time statistieken toe, waardoor de weergave beter geïntegreerd werd met de UI.

2025: Hoge kwaliteit en integratie van Unreal Engine
​In 2025 richt FSD v13/v14 zich op een "bewust" gevoel met een 10x toename van parameters voor subtielere interpretaties. Een patent uit september hint op hoogwaardige bezettingsnetwerken die cameradegevens combineren met realistische 3D-modellen, waardoor geavanceerde Autopark- en Summon-functies mogelijk worden. Geruchten over adoptie van Unreal Engine beloven fotorealistische renders, gesplitste schermweergaven met live camerabeelden en zelfs reverse-visualisaties op oudere hardware.

Als we nog eens vijf jaar verder zijn kan het zo maar eens zijn dat Full Self Driving (Unsupervised) wereldwijd beschikbaar is en dat we het bijna niet meer kunnen voorstellen dat je überhaupt nog zelf wilt rijden.