Laatste keer bijgewerkt op: 27 november 2020
De meest gestelde vragen over range en laden!
|
Op deze pagina is veel informatie te vinden over onderwerpen die met "range" te maken hebben. Uiteindelijk moet je een beslissing nemen over de omvang van het accupakket. Best lastig omdat je veel factoren en omstandigheden met elkaar moet afwegen. Zeker als je privé koopt is circa € 10.000 prijsverschil tussen een Model 3 SR+ en LR veel geld. De Model Y komt voorlopig alleen in een Long Range versie, waarvan de RWD de meeste range zal hebben. Aangezien velen van ons voor de eerste keer EV gaan rijden is het sowieso vreemd om te denken in kilowatt uur (kWh) en efficiency. Daarom komen op deze pagina verschillende items aan bod en probeer ik met tips je verder te helpen. Ik heb een aparte pagina gemaakt over de ervaringen met mijn verbruik met mijn Model 3 (Standaard Range Plus, 19" velgen). In deze wekelijkse nieuwsupdate is een lijst te vinden van de actuele range per model.
|
Een must have: Door bij publieke laadpalen aan te geven hoe lang je er ongeveer staat en een 06 nummer aan te geven, kan iemand je bereiken zodat je de laadplaats vrij kunt maken voor de ander. Samen slimmer rijden! Klik op het plaatje om te bestellen bij "The Innovationshop.nl"
|
|
Wat is de range?
De meest gestelde vraag gaat altijd over de afstand die je met een EV kunt rijden. Wat is de range? Eigelijk is dit best vreemd. Bij een benzine of diesel auto vragen we dit ook niet. We vragen dan naar het verbruik. Vaak uitgedrukt in het aantal liters per 100 kilometer of het kilometers per liter. We weten dan dat deze cijfers in de praktijk nooit kloppen. Maar ja, dat maakt ook niet zoveel uit, want we kunnen toch overal brandstof tanken. Of het nu na 500 of 700 km is. Maar bij elektrische voertuigen (EV's) wordt niet gevraagd naar verbruikscijfers, maar naar afstand (range). Mogelijk heeft het er mee te maken dat we nog geen gevoel hebben bij kilowatts in relatie tot kilometers. We denken als het over EV's gaat nog vanuit het referentiekader met de brandstoffen waar je thuis of op je bestemming (meestal) niet kunt tanken. Als ik zeg dat ik gemiddeld 16 kW nodig heb om 100 kilometer te rijden dan halen veel mensen de schouders op. Zeg ik 375 kilometer bij een volle accu, dan is er al iets meer begrip, maar dan hoor ik weer dat dit niet veel is. Maar dat je altijd ergens (ook thuis) kunt laden mocht je meer range nodig hebben, is niet of nauwelijks bekend. Kortom, er zijn nog al wat misverstanden. Range en de manier van opladen (beschikbaarheid en snelheid) heeft in mijn optiek alles met elkaar te maken. Kan je thuis of op je werk dagelijks opladen? Kan je onderweg snel bijladen? En is er op je plaats van bestemming een mogelijkheid om te laden? Maar de hamvraag blijft natuurlijk, welke Range (SR of LR versie) heb ik nodig? Maar voordat we naar dit onderwerp kijken, eerst informatie over thuis en onderweg laden. Thuis laden
Kan je de auto thuis dagelijks laden, dan gaat een nieuwe wereld voor je open. In het benzine-tijdperk ging bij ongeveer nog 10 liter brandstof in je tank een lampje branden. Je wist dan dat je een tankstation moest gaan opzoeken. Soms op je route, maar soms moest je een ommetje maken om zo goedkoop mogelijk te tanken. Nu kan je bij wijze van spreken met nog 1% capaciteit thuis aankomen. Je steekt de stekker er in en het laden gaat beginnen. Om thuis te laden zijn er verschillende opties. Je krijgt bij Tesla standaard een oplader geleverd (Mobile Connector) die je in een gewoon 230 volt stopcontact kunt steken. Dit is mijns inziens echt een noodoplossing om alsnog tot een snellere charger te komen. Je laadsnelheid is ongeveer 7 km range per uur met de Mobile Connector. Om thuis wat sneller te laden heb je een eigen oplaadpaal nodig. Het is over het algemeen voldoende om met 11 kW te laden. Dan gaat er ongeveer 73 km afstand per uur naar binnen. Ruim voldoende snel om in een gedeelte van de nacht (of werkdag) de accu op te laden. Die 11 kW haal je met een 3 fase 16A aansluiting. Hetzelfde als je mogelijk al thuis hebt voor de inductie-kookplaat. Anders moet je de meterkast laten aanpassen. Een verzwaring van je meterkast is niet nodig, maar wel een uitbreiding van 1 naar 3 fasen. En er moet natuurlijk een kabel van je meterkast naar de plaats waar de paal moet komen. Dit is een speciale kabel (krachtstroom) en afhankelijk van de lengte en de route die de kabel moet gaan afleggen, kan dit qua kosten best wel oplopen. Zit alles mee, dus de meterkast en de laadpaal liggen heel dicht bij elkaar, heb je al 3 fasen en een vrije krachtgroep en kies je voor de Tesla Wall Connector, dan ben je mogelijk voor circa € 1.250 klaar. Maar kan het zomaar oplopen tot € 3.000 als er gegraven moet worden, de kabel langer wordt en er aanpassingen in de meterkast nodig zijn. Het is natuurlijk wel een investering waar je lang van gaat genieten en natuurlijk bij een eventuele verkoop van het huis een bepaalde waarde heeft. Mijn tip: Denk aan Wifi. Je Tesla heeft een verbinding nodig met een wifi-netwerk om te communiceren met "het moederschip". Er gaat flink wat data op en neer zodra je met wifi verbonden bent. Richting de auto vooral de software-updates en richting Tesla de data over het gebruik van de auto. Als je een laadpaal gaat aanleggen kan het mogelijk handig zijn dat je meteen een Ethernetkabel mee aan te leggen van de meterkast naar een plekje in de buurt van de auto. |
Laadpalen
De meest makkelijk oplossing is de Tesla Wall Connector. Compact en eenvoudig. In het grijs en in het zwart verkrijgbaar. De nieuwste versie heeft ook wifi-connectiviteit (mogelijk in de toekomst voor load-balancing met een andere wall connector). Knopje drukken op de stekker, laadpoort auto gaat open, stekker er in en klaar om te laden. Je hoeft je niet aan te melden of zo. Er zit een vaste kabel aan de Wall Connector en is in 2 lengtes te verkrijgen (4 en 7 meter).
In de auto kan je instellen op welk tijdstip het opladen mag beginnen (of eindigen, ivm het in de winter opwarmen van de batterij voor vertrek ) en met welk vermogen. Op deze manier kan je de kosten besparen van een load-balancer die je anders zou moeten installeren om overbelasting van je thuisinstallatie te voorkomen. Uiteraard zit je Tesla vol met technologie. De oplaadsnelheid wordt langzaam opgebouwd tot het op dat moment maximale. Heb je, in verband met zakelijk gebruik, een overzicht nodig van het aantal kW's dat je laadt, dan heb een teller nodig in je meterkast. Naast de Tesla Wall Connector zijn er uiteraard honderden verschillende laadpalen te koop. met ingebouwde load-balancer, tellers, gecontroleerde toegang, verbruiksoverzichten, e.d. Er zijn ook laadpalen zonder vaste kabel. Kan handig zijn als je oplaadpaal op je oprit hangt en je bang bent voor vandalisme.
Mijn tip: kijk op marktplaats en voor circa 400 euro koop je een Tesla Wall Connector. Met een beetje geluk zelfs een door Elon Musk gesigneerd exemplaar! Kies altijd voor zelf ophalen of gelijk oversteken! Op de website van Tesla een overzicht van elektriciens. Het opladen thuis gaat uiteraard tegen het tarief dat je zelf hebt afgesproken met je energieleverancier. Een nachttarief van € 0,21 per kWh moet haalbaar zijn! Steeds meer werkgevers installeren laadpalen om zo medewerkers de mogelijkheid te bieden om hun auto's overdag op te laden. Ook in wijken en bij winkels komen steeds meer laadpunten. Bijna iedere traditioneel tankstation langs de snelweg heeft ook oplaadpunten, bijv. van Fastned. Over het algemeen zijn dit betaalde oplaadpunten en werkt het met een laadpas van een van de providers. Het is helaas nog een wirwar aan providers. Het lijkt wel de telecomsector. Allemaal verschillende pasjes, wel of geen abonnement, verschillende tarieven en niet allemaal met een even goede nationale of Europese dekking. Als je afhankelijk bent van een publiek laadpunt (werk of in de wijk/onderweg) dan loont het zich de moeite om je hier goed over te laten informeren en te oriënteren, bijv. via laadpas10.nl. Mijn tip: Heb je thuis een laadpaal en wil je een pasje in de auto hebben liggen voor noodgevallen kijk eens naar de gratis laadpas van NewMotion. Voor het buitenland moet je dan misschien nog een 2e pas zoeken, bijv. van Maingau. Mijn tip: Je kan op de website van Enexis inloggen met je postcode, huisnummer en de laatste cijfers van je meter om te zien wat voor een soort aansluiting je nu hebt! 
|
|
Onderweg laden
Tesla heeft een aantal jaren geleden een enorm slimme zet gedaan. Ze hebben nog voor de kip (de Tesla) een ei gelegd (de superchargers). Nu beschikken ze over een wereldwijd netwerk aan Superchargers (SuC). Je kan heel Europa door zonder uit te hoeven wijken naar andere laadpunten. Het mooie is dat het SuC-netwerk geïntegreerd zit in je navigatiesysteem. Als je een route gaat plannen, krijg je te zien met hoeveel procent batterij je aankomt. Als je onderweg moet bijladen is je route dusdanig gemaakt, dat je langs een SuC komt. Aangegeven wordt hoe lang je hier moet stilstaan om bij te laden. Je kan zien hoeveel "stalls" er vrij zijn bij een SuC. Een stall is een plek waar je de Tesla kan bijladen. Als je in de buurt komt van de SuC, gaat de Model 3 de batterij op een optimale laadtemperatuur brengen om hiermee het opladen te verkorten. Je laadt nooit op tot 100% bij een SuC. Om drie redenen: het duurt te lang om die laatste 20% er in krijgen, het is niet nodig (80% is goed voor dik 2 uur snelweg in de LR en 1,5 in de SR) en vaak tot 100% opladen is niet goed voor de levensduur van de batterij. Meestal sta je 15 tot 30 minuten te laden. Net tijd genoeg voor een plas- en koffiepauze. Het laden bij SuC kost in Nederland € 0,25 per kWh overdag en € 0,21 's nachts, maar check altijd zelf even wat de actuele tarieven zijn. De tarieven verschillen overigens per land. Mijn tip: Je kan ook gratis superchargen, maar dan moet je bij het kopen een referralcode gebruikt hebben. Zie hier voor meer informatie. Met de komst van de Model 3 zijn de SuC's aangepast. De Model 3 heeft immers een andere stekker, namelijk CCS. Bij de meeste stalls hangen nu dus 2 kabels, met 2 verschillende stekkers. De CCS voor de Model 3 en Model Y en andere voor de Model S en X. Je ziet ook dat de "stalls" genummerd zijn, a en b. Deze twee delen het vermogen. Als er stalls vrij zijn is het handig om er één te kiezen die niet "gedeeld" hoeft te worden. Gaat het opladen wat sneller. Bij updates naar de V3 SuC zal dit "delen" tot het verleden gaan behoren. Het laden bij een SuC gaat razendsnel. Met een SR+ kan je nu maximaal 170 kW per uur laden, bij een LR is dit 250 kW. Deze pieken haal je bij de zogenaamde V3-versie van de SuC. Op een aantal plekken in Europa zijn deze nu beschikbaar en in de loop der jaren worden bestaande SuC geüpgraded. Inmiddels zijn in Nederland een aantal nieuwe V3 SuC in gebruik. O.a. in Rijswijk. Bij de huidige SuC ligt de snelheid wat lager (tot 150 kW). Grootste nadeel van de SuC is dat je het vermogen met Stall naast je (a en b) deelt. Dat is bij de V3 niet meer zo. Als het druk is, gaat het ook een stuk langzamer. Soms helpt het als je van Stall wisselt als het erg traag gaat. Maar over het algemeen ben ik wel tevreden over de snelheden die gehaald worden. |
Als voorbeeld: als je met 100 kW kan laden, dan komt er ongeveer 732 KM range per uur naar binnen. Als je accu boven de circa 60% vol zit, gaat het laden wat langzamer. Ook als de accu koud is, gaat het langzamer. Echt hoge laadsnelheden haal je bij een goed opgewarmde batterij tussen de 5% en 50%. De steeds trager wordende snelheid is ook een belangrijke reden om bij maximaal 80% te stoppen. Het is ook belangrijk dat je niet langer bij een SuC een plek bezet houdt dan nodig. Hier kan zelfs een boete op zitten. Dit heeft Idle-fee. Kijk hier voor meer informatie.
Je kan onderweg ook bij andere laadpunten opladen. Je Tesla beschikt over een CCS stekker (voor de Model S en X is er een CCS adapter). Klik hier voor informatie over de CCS stekker. Er zijn adapters voor andere stekkers. En bij de levering heb je blauwe mannekes stekker er bij gekregen. Deze past meestal op de publieke laadpunten, bijvoorbeeld van New Motion (Shell!). De Ionity en Fastned laadpunten schieten als paddestoelen uit grond. Ook deze werken met een CCS-stekker en halen soms wel tot 350Kw. Tesla bepaalt software-matig met hoeveel l kW maximaal opgeladen kan worden. Uiteraard ook afhankelijk van de aanwezige installatie in de auto. Maar gesteld kan worden dat het onderweg opladen dus steeds minder een punt wordt. Eigenlijk is dat bij een Tesla nu al totaal geen issue meer! Het aantal "stalls" op drukke punten wordt snel uitgebreid. En ook het SuC-netwerk wordt steeds verder uitgebreid. Alleen al hiervoor zou een Tesla moeten verkiezen boven andere merken! Want ook naast het Tesla SuC-netwerk, is er dus keuze genoeg en kan je altijd wel ergens laden, thuis, onderweg of op je bestemming. Je kan ze direct in je navigatie-systeem kiezen! Mijn tip: de navigatie in je Tesla berekent de snelste route, inclusief de oplaadstops bij een SuC. Super handig en vaak meer dan voldoende. Ga je naar het buitenland dan kan je van te voren je route plannen via de online-routeplanner AbetterRouteplanner waar gerekend kan worden met alle chargers, dus ook buiten de SuC om! Ook komen er steeds meer destination-laders. Dit zijn laadpalen op plaatsen waar je die dag langer gaat verblijven. Denk aan winkelcentra, pretparken, hotels, e.d. Even van te voren checken of je bestemming een destination charger heeft, welke type stekker en of je een laadpas moet hebben. Ook Tesla heeft destination chargers. Klik hier voor een kaart. Mijn tip: Zoek je een plaats voor te overnachten? Op booking.com of Airbnb kan je de voorkeur voor de aanwezigheid een destination charger aangeven! Mijn tip: deze website geeft een goed en actueel beeld van de verschillende laadmogelijkheden in Europa. |
Bovenstaand een filmpje gemaakt door Model-3 Vlogger Bjøm Nyland.
Hij heeft een YouTube kanaal met verschillende tests. In dit filmpje test hij de range van de SR+!
Hij heeft een YouTube kanaal met verschillende tests. In dit filmpje test hij de range van de SR+!
Welke Range heb ik nodig?
|
Om deze vraag te beantwoorden zijn naar mijn optiek aantal dingen belangrijk:
1. Kan je dagelijks thuis of op het werk opladen? 2. Hoe ziet je gemiddeld gebruik van de auto er uit? 3. Hoe zijn de rijomstandigheden door het jaar heen? 4. Je budget. Laat ik bij de laatste beginnen. Je budget. Als het binnen je budget past, koop een Long Range. Het belangrijkste voordeel is dat je een ruime marges hebt en gemakkelijk een dagelijkse range van meer dan 300 km haalt zonder tussentijds bijladen en onder alle (winterse) omstandigheden. Met rij-omstandigheden bedoel ik met name het weer, veel snelweg en de stand van het gaspedaal. Is het koud buiten (Nederlandse winters) dan verlies je circa 10% range. Als je veel snelwegkilometers maakt is het verbruik ook een stuk hoger. De 19, 20 en 21 inch wielen verbruiken ook meer dan de 18 inch Aero-wielen! Wil je regelmatig in de stoel gedrukt worden tijdens het accelereren, dan kost je dit ook range. Kies je een Model 3 of Model Y met trekhaak dan moet je, als je er een kar achter hebt hangen, rekenen op ongeveer 30 wh/km extra verbruik. In stadsverkeer of afdalingen daarentegen kan je energie terug winnen door het afremmen op de elektromotor (one-pedal-drive). Dus de rijomstandigheden zijn zeer bepalend. Een aantal hiervan bepaal je overigens zelf! Maar de € 10.000 extra voor de LR bij de Model 3, ten opzicht van de SR+, kan je ook in je beurs houden! Mijn tip: Het is belangrijk dat je een goed beeld hebt van het gemiddeld gebruik van je auto. Niet alleen nu, maar ook over bijvoorbeeld 3 jaar. Hoe ziet je dagelijkse woon-werkverkeer er (dan) uit? Maak je meer dan regelmatig ritten van meer dan 300 km per dag? Ben je het echt niet gewend en ook niet van plan om na 2 uur snelweg even te pauzeren ? Altijd je auto volgeladen? Wil je fietsen meenemen op de trekhaak of rij je regelmatig met een dakkoffer? Rij je veel in bergachtig gebied? Ben je in de markt voor een Tesla, breng dan zo objectief mogelijk je autogebruik door het jaar heen in kaart! Vreemd genoeg hoor ik mensen altijd vragen hoe het met de jaarlijkse vakantierit zit. Juist op lange ritten naar bijvoorbeeld Frankrijk of Oostenrijk is het verschil tussen SR en LR minder van belang. Hier een link naar een 1.000 km rit in een SR+ met op het einde een tabel van tijden tussen verschillende EV's over 1.000 km. Bij een lange rit moet immers toch meerdere keren stoppen. Het verschil tussen SR+ en LR is dan mogelijk 1-3 stops minder voor de LR a 20 min per stop. Dus op als dit je enige reden is? Er is een aparte pagina met informatie over het gebruik van je Tesla door de seizoenen heen en vakantieritten. Klik hier. Mijn SR+ of LR tip!Kan je thuis laden, rij je dagelijks niet meer dan 200/225 km (met veel snelweg) en wil je ook in de wintermaanden lekker doorrijden, dan is de Standard Range Plus in mijn optiek een prima keuze. Zit er af en toe dagafstand van meer dan 250 km tussen, kan je prima onderweg snel opladen. Met 10 minuten (tot max 170 kW) laden is de dagafstand al 40o km. Kan je met de 10.000 euro meerprijs voor de LR-versies andere leuke dingen doen! Bijvoorbeeld "investeren" in Full Self Driving.
Ben je afhankelijk van publieke laadpalen en wil je hier niet dagelijks staan en/of rij je dagelijks veel snelwegkilometers (> 250 km) en/of wil je extra power (1 sec sneller naar de honderd) dan moet je mijn inziens naar de Long Range. Ook als je AWD wilt hebben, zit je vast aan LR. Wil je de performance-versie en of een premium interieur moet je ook een LR nemen. |
Hoe zit het met standaarden?Ik heb hier geprobeerd een zo objectief mogelijk beeld te schetsen van diversen zaken die met range te maken hebben. Natuurlijk zijn er standaarden ontwikkeld om EV's onderling te vergelijken. Net zoals bij internal-combustion-engine (ICE) wijken deze standaarden af van de werkelijkheid.
In Europa heb je 2 standaarden, waarbij WTLP ( (Worldwide Harmonized Light Vehicle Test Procedure) nu de norm is. De WLTP vervangt de NEDC (New European Driving Cycle). Hieronder eenanimatiefilmpje van de WLTP gemaakt door de Rai. In de VS gebruiken ze een andere meetmethode. Deze heet EPA. EPA staat voor Environmental Protection Agency en is het testmiddel gebruikt in de VS. De meest vergaande test met de meest realistische resultaten. In 4 fasen wordt de auto getest. Topsnelheid is 129,2 km, er wordt bij een fase getest met de airco aan.
Het meest realistisch beeld wordt door de EPA gegeven. Volgens de EPA-meetmethode zijn de afstanden als volgt: 
Mijn tip: reken (en vergelijk) met de EPA-standaard. Als je voor dagelijks gebruik tussen de 10% en 80% wil blijven heb je dus 70% van die 500 resp. 385 km. In de wintermaanden gaat er nog circa 10% af. Zet dit af tegen je daadwerkelijk gebruik van de auto (zie eerdere tip). Het meerendeel van de Nederlanders zal aan een SR+ meer dan voldoende hebben! Maar kies vooral de versie waar je jezelf comfortabel bij voelt!
Meer informatie over range en de EPA-ratings voor de 2020 modellen is hier te vinden.
|
De enorme voorsprong!
|
Een andere interessante invalshoek om EV's onderling te vergelijken is wat "EV-CORE EFFICIENCY" genoemd wordt (Matt Joyce). Het is een formule die rekent met de batterij capaciteit, de EPA range en het gewicht van de auto. Plaatst een aantal zaken in perspectief: hoe efficiënt is de auto! Welke auto verbruikt het minst aantal Wh per mile/km? De Model Y steekt er met kop en schouders bovenuit! Kijk vooral eens naar de zogenaamde Tesla Killers als I-pace, e-tron en Taycan! Ongelooflijk wat een voorsprong Tesla's hebben.
Tesla heeft dus minder batterijen nodig dan anderen door de aandrijflijn-efficiency. Anderen moeten dus meer batterijen gebruiken, hetgeen leidt tot een hoger gewicht, hogere kosten en lagere marges/hogere verkoopprijs. Hier heeft Tesla een dusdanig grote voorsprong, die gaan ze alleen maar verder uitbouwen. Recent heeft Tesla Maxwell overgenomen. Het is niet helemaal duidelijk wat hier de impact van is, maar verwacht wordt dat dit weer een enorme stap voorwaarts zal zijn. Elon heeft aangekondigd in het voorjaar een Investerday te wijden aan de Batterij-technologie van Telsa. De Investerday over Autonomy en de toekomst van Robottaxi's heeft de autobranche op de grondvesten doen laten schudden! |
Hoe lang gaat een Tesla-batterij mee?
De verwachtingsduur van een batterij wordt vaak uitgedrukt in oplaadcycli. Bij Tesla lees je dan in sommige artikelen "maar" 500 cycli. Die 500 cycli levensduur zijn alleen bij gebruik volledige bruto capaciteit, dus van 0% tot 100% SOC. Partieel laden en ontladen verhoogt de levensduur aanzienlijk. Bijvoorbeeld:
De verwachtingsduur van een batterij wordt vaak uitgedrukt in oplaadcycli. Bij Tesla lees je dan in sommige artikelen "maar" 500 cycli. Die 500 cycli levensduur zijn alleen bij gebruik volledige bruto capaciteit, dus van 0% tot 100% SOC. Partieel laden en ontladen verhoogt de levensduur aanzienlijk. Bijvoorbeeld:
- 20% tot 80% => 35.000 cycli
- 10% tot 90% => 28.000 cycli
- 8% tot 92% => 15.000 cycli
- 6% tot 94% => 7500 cycli
Debunk de mythes |
|
Er zijn nog wal mythes als het gaat over elektrisch rijden. In onderstaande video's geeft Auke Hoekstra van TU/e een debunk van 7 mythes over EV. Handige kennis om paraat te hebben op verjaardagsfeestjes. Het filmpje is uit 2017. Eind 2019, is dit filmpje gemaakt om een altijd mythes te doorbreken. Inmiddels heeft Auke een flinke baard. Ook waterstof wordt zeer regelmatig ingebracht de oplossing voor de toekomst. In onderstaand filmpje (uit 2019) wordt ook duidelijk dat waterstof in auto's en vrachtauto's niet te verwachten is. Er zijn wel andere en meer zinvolle toepassingen.
|
|
|
Ben je helemaal nieuw in wereld van het elektrisch rijden en was de informatie op deze pagina nog een beetje ver van mijn bed? Dan is de serie van Maddie Goes Electric mogelijk interessant om te volgen.