week #43

In deze blik op de week aandacht voor FSD-updates, spinnenweb in de Model Y, Europa (my) ASS, een nieuwe batterij voor de Model 3 en nog veel meer … Dall-e vat deze uitgave van Blik op Week met onderstaande afbeelding samen.

​Spinnenweb 
In de week van Halloween kwam ik een grappige foto tegen. Tesla is begonnen met het weglaten van de bedieningshendels bij hun modellen. Alleen de Model Y heeft ze nog, maar ook dit model zal na de upgrade naar de nieuwe versie zonder hendels verdergaan. Dit besluit van Tesla wordt momenteel nog vaak bekritiseerd. Het is onhandig als je zelf moet sturen, maar als de auto autonoom rijdt, heb je die hendels niet nodig! In Europa is het nog niet zover, maar in de VS zijn de bedieningshendels overbodig als je altijd met FSD Supervised rijdt. En dan loop je kans op spinnenwebben!

​Referralprogramma aangepast
Tesla heeft het referralprogramma (in Nederland) aangepast. De bedragen zijn gehalveerd. De koper krijgt nu € 500 korting en de referrer een tegoed van € 250. Deze wijzigingen zijn al doorgevoerd. Nog steeds een mooie korting en ook nog steeds van toepassing op alle modellen.

​Tesla opnieuw met een standaard?
Tesla heeft een document uitgebracht om de standaardisatie van elektrische connectoren in de auto-industrie te verbeteren. De kosten en complexiteit van voertuig-elektronica zijn de afgelopen 20 jaar verdubbeld, met meer dan 200 connectoren per auto. Tesla introduceert nu hun Low Voltage Connector Standard (LVCS), waarmee het aantal connectoren wordt teruggebracht tot slechts zes typen, die 90% van de benodigde verbindingen dekken. Dit vereenvoudigt de productie en verlaagt de kosten aanzienlijk. 

klik op de afbeelding voor meer informatie

​Tesla moedigt andere autofabrikanten aan om deze standaard te adopteren. Als één grote fabrikant, zoals Ford, zich aansluit, kunnen anderen snel volgen, net zoals destijds bij Tesla's North American Charging Standard breed werd geaccepteerd. 

Energie-slurper aangepakt
De software-update 2024.38.4 verlaagt het energieverbruik van Sentry Mode! Op dit moment is deze verbetering alleen bevestigd voor Model X en de Cybertruck. Deze verbetering wordt al maandenlang met spanning verwacht en werd in februari voor het eerst geteased door een voormalige Tesla-topman, met een mogelijke energiebesparing tot wel 40%. Eerder zagen we al dat de 12V outlet in de kofferruimte (bij sommige modellen) geen spanning meer levert met sentry mode actief. Sentry is natuurlijk een fantastische functionaliteit, maar de energieconsumptie is behoorlijk. Het kost Tesla veel moeite om de energieconsumptie naar beneden te krijgen met een software-oplossing. Komende weken zien we hopelijk ook een uitrol naar de andere modellen.

​Nieuw batterij voor RWD Model 3?
Volgens de geruchten krijgt de Model 3 RWD een nieuwe batterij. Het zou gaan om de CATL 6M met een capaciteit van 62,4 kWh (+4%) en in een LFP chemische samenstelling. Op 19 inch wielen met een WLTP van 520km. Nu wordt 513 km opgegeven. Het is niet duidelijk wanneer dit in de configurator zichtbaar wordt.

Kenteken in display?
Volgens Greentheonly lijkt het erop dat Tesla binnenkort de mogelijkheid biedt om je echte kentekenplaat weer te geven in de voertuigvisualisatie op het scherm. Het lijkt erop dat Tesla dit inderdaad gaat implementeren, in ieder geval in China. Dit wordt waarschijnlijk een invoer door de gebruiker zelf, waardoor je iets willekeurigs kunt invoeren in plaats van je echte kentekenplaat.

Giga Berlijn vliegt! 
Tesla's Gigafactory in Berlijn maakt aanzienlijke vooruitgang. De bouw van een nieuw treinstation en aanvullende wegen is gestart, wat de bereikbaarheid van de fabriek zal verbeteren. Daarnaast hebben 500 tijdelijke medewerkers een vast contract gekregen, en zijn er momenteel 300 vacatures beschikbaar. Deze stappen zijn onderdeel van Tesla's voorbereiding op een verwachte productie groei (Tesla wereldwijd) van 20-30% in 2025, mede door de introductie van de vernieuwde Model Y (projectnaam Juniper) en goedkopere en mogelijke compactere modellen.

Onlangs heeft Tesla een nieuwe fly-through video van de Gigafactory Berlijn gepubliceerd, die een indrukwekkend kijkje biedt in de fabriek. 

WATCH: Fly through of Tesla’s Gigafactory Berlin-Brandenburg in Grünheide Germany □□—manufacturing at its technological finest!@gigafactories @teslaeurope pic.twitter.com/sCLE3LOf2v

— Gary Mark⚡️Blue Sky Kites  □ □ (@blueskykites) October 30, 2024

​Trainingscluster
Elon Musk is flink tempo aan het maken met het installeren van AI-trainingscapaciteit. Zowel voor zijn bedrijf X.ai als bij Tesla. Het AI-trainingscluster in Giga Texas, Cortex, is deels al operationeel. Als we het bericht van Ashok (zie hierboven) goed begrijpen dan kunnen ze nu veel grotere modellen trainen en forse stappen vooruit maken. 
 
Om een beeld te krijgen van hoe zo’n trainingscluster er van binnen uitziet, plaatste een partner van X.ai beelden van Colossus, het AI-trainingscluster in Memphis. Indrukwekkend als je het mij vraagt.  

pic.twitter.com/eVdrVdi3b8

— Supermicro (@Supermicro_SMCI) October 25, 2024

Goede maand voor Tesla in Nederland
​Ofschoon cijfers van een maand of kwartaal niet zoveel zeggen is het wel mooi om te zien dat de Model 3 de Model Y nadert in de verkoopstatistieken. De Model Y is, zeker op wereldschaal, het verkoopkanon. We lezen regelmatig over de stortvloed aan Model 3's uit 2019 die nu uit de lease komen (na 5 jaar). Betekenen onderstaande cijfers dat veel leaserrijders wederom voor een Model 3 kiezen?

Updates FSD
Tesla houdt ons sinds kort maandelijks via X op de hoogte van de planning van de FSD ontwikkelingen. De volgende stappen die ze gaan zetten zijn: 
- Volledige uitrol van end-to-end snelwegfunctionaliteit voor alle AI4-gebruikers, gepland voor begin volgende week, inclusief verbeteringen in remrespons, minder storende meldingen bij slecht weer en andere veiligheidsupdates.
- Verbeterde v12.5.x-modellen voor rijden in de stad voor HW3/AI3.
- Lancering van Actually Smart Summon (ASS) in Europa, China en andere regio’s wereldwijd.

Tesla heeft diverse verbeteringen al geïntegreerd, wat heeft geleid tot een viermaal hogere afstand tussen noodzakelijke ingrepen in vergelijking met v12.5.4. Dit legt de basis voor de V13-serie, die tegen het einde van deze week intern wordt getest. De meeste resterende onderdelen worden in november via kleinere updates geïntegreerd. FSD V13 brengt de volgende belangrijke technologische upgrades:
 
- 36 Hz, full-resolution AI4-video-ingangen.
- Natuurlijke AI4-invoer en nieuwe neurale netwerkarchitecturen.
- Driemaal vergrote modelgrootte en -contextlengte.
- 4,2 keer grotere dataschaling.
- Vijfmaal meer rekencapaciteit door training via het Cortex-trainingscluster.
- Sterk verbeterde voorspellingen voor botsingsvermijding, verkeersregels en navigatie.
- Efficiëntere weergave van kaarten en navigatie.
- Audio ondersteuning voor betere herkenning van noodvoertuigen.
- Vernieuwde controller voor soepelere, nauwkeurigere acties.
- Geïntegreerde functies voor uitparkeren, achteruitrijden en parkeren.
- Ondersteuning voor meer opties bij het arriveren op de plaats van bestemming zoals langs de weg stoppen, op een parkeerplaats of in een garage parkeren.
- Verbeterde camera’s met reinigings- en blokkage detectiefuncties.
 
Tesla streeft naar een brede uitrol van V13.3 met de meeste bovengenoemde verbeteringen rond Thanksgiving (28 november).

Feature complete met versie 13?
​In een latere tweet op X bevestigde Ashok Elluswamy dat Tesla met V13 technisch gezien de “feature complete” status denkt te gaan bereiken, zoals Elon die eerder omschreef. Dit betekent dat het systeem in staat is om FSD Unsupervised aan te kunnen, waarbij Tesla op basis van interne parameters het aantal kritische interventies op een niveau acht dat het systeem beter kan autorijden dan een menselijke bestuurder. Tesla zou dan de volledige aansprakelijkheid voor het voertuig kunnen overnemen. Een moment dus waarop ze besluiten dat de bestuurder niet meer kan ingrijpen. En in geval van Cybercab zelfs ook letterlijk geen stuur meer heeft. Na "feature complete" zijn er nog veel wettelijke en verzekeringskwesties op te lossen voordat FSD Unsupervised op grote schaal geïmplementeerd kan worden. ​

​Europa (my) ASS?
Ashok Elluswamy's bericht hierboven vermeldt dat Actual Smart Summon (ASS) binnenkort naar Europa komt. Technisch zou dit geen probleem moeten zijn, maar de regelgeving speelt een grote rol. Momenteel geldt de beperking dat er niet meer dan zes meter afstand mag zijn tussen de auto en de bestuurder, die de auto via een smartphone oproept (Summon). 
 
In de UNECE/WP29-vergadering van maart 2024 is ingestemd met de toen ingebrachte R171 regelgeving, waarin onder meer de werking van DCAS-systemen beschreven wordt. Na een verplichte wachttijd van zes maanden zou dit betekenen dat Tesla vanaf november 2024 hun systemen kan laten functioneren conform de toen vastgestelde regelgeving. Voor mij is niet duidelijk of ASS op basis hiervan (of ander regelgeving) mogelijk is in Europa. 

​Onduidelijkheid
Hoe de UNECE is gestructureerd en werkt in redelijk duidelijk. We kunnen de vergaderingen volgen en de concept stukken van de verschillen werkgroepen en commissies lezen. Maar dan wordt het onduidelijkheid (voor een leek). Wie beslist precies over wat en wanneer?  En wat zijn dan precies de stappen daarna en door wie? Wanneer zien we nu FSD Supervised in Europa en de andere UNECE lidstaten?
 
Ik verwacht dat de uitrol naar FSD Supervised zoals we dat in de VS zien in de volgende drie stappen gaat verlopen, met een nog onzeker tijdspad!

1. Vanaf nu, maar na validatie waarschijnlijk begin 2025, kan Tesla de verouderde software waarop de huidige (enhanced) Autopilot en FSD draaien eindelijk vervangen door een end-to-end (nagenoeg volledig) AI-systeem. Versie 12 van de FSD software zou zijn intrede kunnen gaan doen. De verbeteringen zouden dan vooral merkbaar moeten zijn voor alles wat gebeurd in dezelfde rijbaan, zoals het anticiperen op ander verkeer, natuurlijker remmen en accelereren, het handhaven van de juiste snelheid en dergelijke. Veel meer comfort! Wel blijft het verplicht dat de bestuurder de handen aan het stuur heeft en de ogen op de weg gericht. Een recente update heeft de controle op “hand-aan-het-stuur” al aanzienlijk verbeterd. De grootste beperking blijft dat het systeem niet zelfstandig manoeuvres mag initiëren op de snelweg of in stadsverkeer zonder voorafgaande goedkeuring van de bestuurder. Het kan voorstellen doen (bij enhanced autopilot en FSD), maar de bestuurder moet deze altijd nog bevestigen voordat ze uitgevoerd worden, bijvoorbeeld door de richtingaanwijzer te gebruiken. Als het systeem dit vervolgens ook in druk verkeer snel en veilig doet is het een stapje in de goede richting wat mij betreft. We moeten echter niet vergeten dat de huidige beperkingen bij rijbaanwisselingen in de regelgeving zit en niet zozeer in de techniek.

​2. In de recentere versies van de R171 (DCAS) regelgeving hebben we kunnen zien dat werking van systeem-geïnitieerde manoeuvres uitvoerig beschreven worden. Dit in combinatie met systemen die de alertheid van de bestuurder monitoren met "Hands on Request" in combinatie met "Eyes on Request. In eerste instantie leek het erop dat de stukken de vergadering gepasseerd waren en dat we begin 2025 ook systeem-geïnitieerde manoeuvres krijgen. Maar dat is nu toch opgesplitst in manoeuvres op de snelweg en in stadsverkeer en nog niet ter vaststelling ingebracht. In het begin van 2025 zou besluitvorming over manoeuvres op snelweg kunnen plaatsvinden met een implementatie in de tweede helft van 2025.

3. Het toestaan van autonome manoeuvres in de stad moet apart worden goedgekeurd en gaat opnieuw zes maanden wachten met zich meebrengen na besluitvorming. En uiteraard, maar dat geldt voor alle stappen, op voorwaarde dat de leverancier kan aantonen dat het systeem correct functioneert. Mogelijk dat we midden 2025 besluitvorming zien en een implementatie begin 2026!   
​
De termijnen en procedurele details zijn complex. Iedere wijziging lijkt opnieuw de hele besluitvormingsprocedure te moeten doorlopen, telkens met een minimale wachttijd van zes maanden. Taakgroepen zijn wel actief en doen voorstellen, maar het besluitvormingsproces blijft traag. Hopelijk gaat dit in de toekomst veranderen.