week #35

In deze blik op de week veel aandacht voor de route van de FSD ontwikkelingen met goed nieuws voor Europa, het energieverbruik in een file, engineering van de Cybertruck, het referralprrogramma is terug en nog veel meer… Dall-e vat deze uitgave van Blik op Week met onderstaande afbeelding samen.

Actually Smart Summon
Na jaren van vertraging is deze week Actually Smart Summon (ASS) eindelijk gelanceerd, voorlopig alleen in de VS. Met deze functie kan de auto op een parkeerplaats onbemand naar je toe rijden. Met name door de grote voorzichtigheid rondom voetgangers, nog niet perfect, maar wel veel beter dan Summon. Wat bijzonder is om te zien, is hoe Tesla de blinde hoek voor de auto heeft aangepakt: even achteruit rijden om beter zicht te krijgen! Hiermee is de discussie over het ontbreken van een bumpercamera in de huidige modellen (muv Cybertruck) ook beëindigd. Interessante video met goede uitleg van AIDriver.

​Vanuit het perspectief van maatschappelijke acceptatie van zelfrijdende auto's is het positief dat nietsvermoedende mensen op een relatief veilige parkeerplaats, dankzij de lage snelheid, kennis kunnen maken met de toekomst van mobiliteit! Zal in Europa voorlopig niet toegestaan worden ben ik bang!

​Eindelijk een FSD-roadmap
De Tesla-community vraagt voortdurend om meer informatie over updates, vooral met betrekking tot FSD-releases. Voor ons is natuurlijk de vraag: wanneer is Europa aan de beurt? Het Tesla AI-team gaf op X een indicatie van wanneer ze verwachten bepaalde functionaliteiten vrij te geven. In de komende twee maanden zal FSD Supervised verder worden gecompleteerd met functies zoals parkeren, integratie snelweg en stadsverkeer, FSD achteruit en de release van FSD 13!

FSD in Q1 2025 naar Europa en China
Met bovenstaande post laat Tesla weten dat ze zich richten op Q1 van 2025 voor de release van FSD Supervised in Europa en China. Dit is natuurlijk fantastisch nieuws en zal de zaken flink opschudden. Landen met rechtshandige besturing (RHD) volgen iets later. Gezien de enorme vooruitgang in de VS, ook nog in de komende maanden en het testwerk in Europa, mogen we hier meteen een zeer volwassen systeem verwachten. De genoemde termijn van Q1 sluit volledig aan bij het onderstaande besluitvormingsproces van de UNECE.

UNECE WP29/GRVRA
Na het zomerreces gaan de commissie en werkgroepen van de UNECE weer aan de slag. 
Voor ons als Tesla-rijders zijn twee WP29/GVRA werkgroepen interessant om te volgen: de ADS en DCAS. 
 
ADS (Automated Driving Systems ) gaat over de kaders om, in Tesla termen, FSD Unsupervised wereldwijd te kunnen gaan toe staan. De groep komt deze maand twee dagen online bij elkaar (de agenda is hier te vinden). De volgende maand komen ze fysiek in Beijing bij elkaar tijdens de 2024 W-ICV confercence. Ze werken aan dit concept document. Dat moet in 2026 leiden tot een kader om FSD Unsupervised te kunnen legaliseren. In 2027 zou het dan zover moeten zijn: autonoom rijden en onbemande voertuigen op de openbare weg. Er zijn landen/Staten die experimenten (nu al) toe staan.
 
DCAS (Driver-Control Assistance Systems) betreft de richtlijnen die FSD Supervised, zoals Tesla het noemt, mogelijk maken. De WP29 heeft deze richtlijnen al eerder goedgekeurd. Tijdens de vergadering van 23 tot 27 september wordt een aangepast document vastgesteld. In deze versie zijn onder andere systeem-geïnitieerde manoeuvres toegevoegd. Dit betekent dat handelingen zoals rijbaanwisselingen en afslaan niet langer door de bestuurder vooraf bevestigd hoeven te worden. Het document legt vast hoe het DCAS-systeem moet functioneren en aan welke eisen leveranciers moeten voldoen om typegoedkeuring te verkrijgen. Het document is hier te vinden. 

​Wat kan FSD Supervised in Europa?
Uit het document dat eind september door de WP29/GVRA wordt vastgesteld, blijkt dat Tesla met hun FSD-benadering technisch gezien aan de richtlijnen zal voldoen.

In de UNECE-lidstaten moet Tesla echter de Hands-on-Request-meldingen (HOR), in tegenstelling tot de VS, opnieuw activeren. Dit houdt in dat de bestuurder elke 5 seconden de handen aan het stuur moet houden. Als het systeem vaststelt dat de bestuurder alert is (Eys-On-Request), kan dit worden uitgesteld. Net zoals in de VS verwacht ik dat de stuur-nag uiteindelijk zal verdwijnen wanneer het oogmonitoringssysteem aantoonbaar perfect functioneert.

Daarnaast moet het systeem duidelijk aangeven (via signalen, teksten, pictogrammen, etc.) welke acties het gaat ondernemen, en de bestuurder moet altijd de mogelijkheid hebben om in te grijpen. Het systeem mag echter wel zelfstandig manoeuvres uitvoeren zonder dat hiervoor voorafgaande bevestiging van de bestuurder nodig is.

De duur van het typegoedkeuringsproces hangt af van Tesla en de RDW. Ik verwacht dat de RDW de verantwoordelijkheid zal krijgen voor de Europese typegoedkeuring. Volgens het document gaat het om een goedkeuring voor het systeem zelf, en niet voor elk model afzonderlijk. Laten we hopen dat dit proces voorspoedig verloopt en dat we over ongeveer een half jaar FSD Supervised in Europa kunnen gebruiken!

​Engineering Cybertruck
Het YouTube-kanaal “The Car Care Nut Reviews” nam de Cybertruck onder de loep. Wat ik interessant vind, is dat er vooral naar engineering aspecten wordt gekeken. Tesla doet op dat gebied eigenlijk ongelooflijk slimme dingen. Wie had gedacht dat 'wacht maar tot de bestaande automerken met elektrische auto’s komen' in werkelijkheid precies andersom zou uitpakken? Deze week kwamen er berichten dat VW fabrieken moet sluiten vanwege tegenvallende verkopen in China. Helaas voor de traditionele Europese autofabrikanten zullen er waarschijnlijk nog meer volgen.

​Een Model Y is efficiënter in een file bij warm weer dan een verbrandingsmotor
De ADAC heeft zijn nieuwe klimaatkamer voor testen met elektrische voertuigen geopend in Landsberg am Lech. Deze geavanceerde testfaciliteit biedt unieke mogelijkheden om elektrische auto's onder extreme klimaatomstandigheden te evalueren. Tijdens de eerste test werd een zomerse file gesimuleerd met een Tesla Model Y.
 
De test, die acht uur duurde, analyseerde het energieverbruik van de airconditioning in zomerse hitte met temperaturen tot 35°C en sterke UV-straling. De airconditioning verbruikte constant 1,5 kW per uur en hield de temperatuur in de auto onder de 25°C. Tijdens de test werd ongeveer 12 kWh energie verbruikt, wat neerkwam op een verlies van 16% van de batterijcapaciteit, of 8 kilometer bereik per uur. In euro’s: 12 kWh x 0,30 = € 3,60
 
Ter vergelijking: een auto met verbrandingsmotor zou onder dezelfde omstandigheden 1 tot 1,5 liter brandstof per uur verbruiken, wat neerkomt op 10 tot 15 kWh energieverbruik. Dit toont het grote efficiëntievoordeel van elektrische voertuigen aan. In euro’s: 10 liter x € 1,80 = € 18,00

​Referralprogramma ook in Europa terug!
Het lag natuurlijk in de lijn der verwachtingen na een eerdere release in de VS. Europa is nu aan beurt voor een uitrol van het referralprogramma. In Duitsland, Frankrijk, Nederland, Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk is het programma actief. De andere Europese zullen waarschijnlijk snel volgen.

Het referralprogramma biedt kopers € 1.000 korting op een nieuwe Tesla. Degene die zijn referral link beschikbaar stelt, krijgt een tegoed van € 500, met een maximum van 10 referrals, wat neerkomt op € 5.000. Dit tegoed kan worden gebruikt binnen het hele Tesla-ecosysteem, bijvoorbeeld voor de aanschaf van een nieuwe Tesla, supercharger-kilometers, servicekosten, software-updates of aankopen in de Tesla-shop.

​Podcast met Andrej Karpathy (ex OpenAI en Tesla)
In onderstaande podcast wordt Andrej Karpathy, een bekende AI-onderzoeker en voormalig leider van Tesla's Autopilot-team, geïnterviewd. Hij bespreekt de stand van zelfrijdende auto's, waarbij hij Tesla’s benadering, gebaseerd op software, vergelijkt met Waymo's hardware-intensieve aanpak. Hoewel Waymo momenteel lijkt voor te lopen, gelooft Karpathy dat Tesla uiteindelijk zal domineren dankzij de schaalbaarheid van hun software. Daarnaast gaat hij in op de parallellen tussen zelfrijdende auto's en AGI (Artificial General Intelligence), en zijn visie op hoe AI de mens kan versterken in plaats van vervangen. Verder praat hij over zijn nieuwe focus op AI voor onderwijs en zijn droom om met AI gepersonaliseerd en schaalbaar onderwijs mogelijk te maken, waarmee iedereen toegang kan krijgen tot de beste leerervaringen.

Laadtarieven iets verhoogd
Tesla heeft de prijzen aan de Supercharger verhoogd. In Nederland gaat over 2 cent per kWh en in België 4 kWh. In Duitsland kost een kWh nu 44 cent. Bijna het dubbele van het tarief in Nederland. Hieronder een compleet (historisch) overzicht.

@Electric_Maik

​Deel drie uit vierluik Robotaxi-event
In de aanloop naar het Robotaxi-event op 10 oktober a.s. zal ik in vier delen steeds één aspect bespreken van wat ik denk dat we van het event mogen verwachten. Het zijn natuurlijk allemaal speculaties. In het eerste deel stond de AI-chip centraal, in het tweede deel het voertuig. In het nieuwe, derde deel staat de software centraal. Hopelijk wordt na het lezen van deel drie duidelijk dat dit veel meer omvat dan alleen de FSD-software! Wat dacht je van een Augmentend Reality Tour tijdens een autonome rit? De komende weken volgt deel vier, waarin ik de maatschappelijke impact onder de loep neem.

Weer een tunnel gegraven
In Blik op de Week houden we ook de ontwikkelingen van The Boring Company in de gaten. Las Vegas is de eerste stad waar een tunnelstelsel wordt gegraven om hotels, stadions, het congrescentrum, het vliegveld en andere locaties ondergronds te verbinden. Momenteel rijden de Tesla’s nog met een bestuurder door de reeds geopende tunnels, maar in de toekomst zullen volledig autonome Cybercabs deze taak overnemen. 
 
Deze week kwam Prufrock3, de tunnelboormachine die enkele weken geleden een tunnel onder Giga Texas heeft gegraven, weer bovengronds. Nu krijgt hij upgrades van Prufrock4, waarna hij verder kan gaan met het graven. Net zoals bij SpaceX en andere bedrijven van Elon Musk, volgen innovaties elkaar snel op om het uiteindelijke doel te bereiken: snel en goedkoop tunnels boren! Ik verwacht dat over een paar jaar overheden in de rij staan voor dit soort tunnelsystemen. Het biedt een mooie aanvulling op de bestaande trein- en metro-infrastructuur en kan binnensteden autoluw maken met ondergrondse point-to-point mobiliteit. 

Prufrock-3 Breakthrough!
12 weeks after completing the Cybertunnel at Giga Texas, Prufrock-3 has completed its first tunnel in Las Vegas!
Next Prufrock-3 launch (after upgrading several systems to the Prufrock-4 spec), scheduled for October 30. pic.twitter.com/ywEM7S8XJD

— The Boring Company (@boringcompany) September 6, 2024

Software-update 2024.32
Tesla is begonnen met de uitrol van software-update 2024.32, die weer enkele nieuwe functionaliteiten met zich meebrengt. De sensoren in de stoelen detecteren nu wanneer een kind in het kinderzitje is achtergebleven nadat de auto is verlaten en geven dan een waarschuwing. In de navigatie wordt niet alleen gewaarschuwd voor snelheidsmetingen, maar ook voor wegwerkzaamheden. Dit systeem zal zich verder ontwikkelen, zodat Tesla's elkaar in de toekomst kunnen waarschuwen, waardoor bestuurders tijdig een alternatieve route kunnen kiezen. Naast het handsfree openen van de achterklep is nu ook de frunk aan de beurt, hoewel dit voorlopig alleen beschikbaar is voor de recentere Model S. Ook het zoeken van Point-of-Interest in een bepaalde gebied of nabij de ingevoerde bestemming wordt uitgebreider.