Blik op week, nummer 47
In deze blik op de week aandacht voor een indrukwekkende Optimus, verschillende nieuwe functionaliteiten in het Service Mode-deel van de software, batterij mythes ontkracht en nog veel … Dall-e gevraagd een bijpassende afbeelding te produceren en NotebookLM de podcast-versie.

​Optimus uitverkocht
Het leek wel of Tesla ons een blik in de toekomst gaf: de Optimus-robot kwam in de verkoop en was binnen de kortste keren uitverkocht. Dat zagen we vorige week in de VS en deze week in de Europese Tesla-shop. Nu ging het om de miniatuuruitgave, voor € 40. Datzelfde gaan we waarschijnlijk zien op het moment dat Optimus voor particulieren te koop komt. Dat gaat nog wel even duren, maar toch.

Op Thanksgiving Day liet het X-account van Tesla Optimus bovenstaande filmpje zien. We zien dat de linkerarm van Optimus voorzien is van de nieuwe onderarm en hand. Indrukwekkend als je bedenkt dat de aansturing van de vingers gebeurt door motoren in de onderarm. De bewegingen die gemaakt kunnen worden, komen qua bewegingsvrijheid nagenoeg overeen met een menselijke hand. Luister in de clip hieronder hoe Elon het uitlegt!

Misschien nog indrukwekkender dan de hand is de snelheid waarmee alles beweegt om de bal te vangen, ondanks dat de robot teleoperated was. Het doel is natuurlijk dat Optimus volledig autonoom kan functioneren. Dat is software en daar wordt door Tesla Vision en X.ai ook hard aan gewerkt. Maar ook teleoperated functionaliteiten vormen al een gigantische use case op zichzelf. Bijvoorbeeld op Mars. Dus ook het verder optimaliseren van deze technologie is essentieel voor de ambities van Musk.
​
Sterker nog, Tesla plaatste personeelsadvertenties, juist gericht op de teleoperation-activiteiten voor zowel Cybercab als Optimus. Zodra deze een signaal geven dat ze zich in een situatie bevinden waar ze ondersteuning nodig hebben, moet op afstand kunnen worden ingegrepen.
Elon liet op X weten dat de eindprijs van Optimus een kwestie is van vraag en aanbod. In het begin duurder en als de productie in volume toeneemt (>1 mln per jaar) kan het aanbod de vraag beter bijhouden en zakt de prijs naar verwachting richting $20-25k.

X.ai en Tesla
Ondanks dat Elon Musk enkele maanden geleden ontkende dat Tesla en xAI een samenwerking voorbereiden, blijven de geruchten hierover aanhouden. Eerder dit jaar werd al duidelijk dat xAI en Tesla samenwerkten bij de beslissing waar de Nvidia-chips als eerste geïnstalleerd zouden worden: Colossus (xAI) of Cortex (Tesla). Het is logisch dat de combinatie van vision-based AI (Tesla's FSD V13) en LLM's (Grok 3) leidt tot een betere vertaling van visuele gegevens naar tekstuele informatie, en vice versa. Dit resulteert in een meer holistische AI-toepassing die zintuiglijke perceptie en menselijke communicatie integreert. Dit is niet alleen handig voor robotaxi's, maar ook essentieel voor Optimus.

Wat is FSD V13 en Grok 3?
Beide bedrijven staan aan de vooravond om bij het grotere publiek meer bekendheid te krijgen. Op X wordt de V13-versie van FSD, ook door Tesla, weggezet als de versie die FSD uiteindelijk feature-complete maakt: dus qua technologie klaar. Maar dan de regelgeving nog! Elon zit letterlijk en figuurlijk bij de president van de VS aan tafel om ervoor te zorgen dat legislatie van FSD transparant gebeurt en zonder onnodige bureaucratie en politieke tegenwind.

Waarschijnlijk wordt de eerste puntversie voor het einde van het jaar uitgerold naar consumenten. Eerst voor de AI4-auto's en later voor de HW3-auto's. Uiteraard vooralsnog alleen in de VS. De verwachting is dat Europa in Q1 2025 aan de beurt is, maar dan wel helaas met de UNECE-handboeien om! Voorlopig geen systeem-geïnitieerde manoeuvres.
​
X.ai staat op het punt Grok 3 te presenteren, die met de top van de LLM's (Claude, OpenAI, e.d.) mee gaat doen en deze mogelijk zelfs (deels) al overtreft. De verwachting is dat Grok 2 dan gratis wordt voor alle X-gebruikers en Grok 3 gekoppeld wordt aan een premium-abonnement van X. Er komt ook een separate app voor Grok. En hopelijk zien we Grok snel terug in onze Tesla's. Niet alleen om functies van de auto aan te sturen, maar om een conversatie mee te voeren. Grok vormt straks een belangrijk onderdeel van de brains van Optimus.

​Toekomstige modellen gespot
Volgens de geruchten worden de eerste Model Y Junipers in Shanghai al geproduceerd. Ook in Fremont werden afgedekte auto's gespot. Het is niet duidelijk geworden wat er nu precies onder zit. Worden ook in Fremont al de nieuwe Model Y's geproduceerd? Een ding is zeker: het is aan het broeden en 2025 belooft een bijzonder jaar te worden.

Tesla blijft aan de knoppen van het referralprogramma draaien om zo de laatste maand van het jaar zoveel mogelijk geproduceerde auto's te verkopen. De korting op voorraadmodellen, zeker van de Model Y, is behoorlijk fors. Met de SEPP-subsidie en de referralkorting is een hagelnieuwe Model Y voor circa € 40.000 mogelijk!

​Weet wel dat in de eerste maanden van 2025 niet alleen de Model Y Juniper gelanceerd gaat worden, maar ook goedkopere varianten van de huidige modellen en mogelijk zelfs een compleet nieuw compact model. Of het een driedeurs en hiermee een iets compactere versie van de Model Y wordt of toch een auto gebaseerd op de Cybercab, is helaas nog niet duidelijk.

​Cybercab is aan het trainen
Een aantal prototypes is in de Tesla-store te zien, zowel in de VS als in Europa. Deze week zagen we ook een Cybercab rondjes rijden op het terrein van Giga Texas. Er reed een andere Tesla achter om te monitoren. Ze zullen ongetwijfeld uitgebreide testprotocollen hebben om de kwaliteit en veiligheid van de rit te valideren. 2025 gaat een zeer interessant jaar worden!

​Batterij mythes
Er circuleren veel mythes over elektrische auto's (BEV's), zoals dat batterijen snel degraderen en vervangen moeten worden tegen hoge kosten. Cleantechnica publiceerde een artikel gebaseerd op een studie die dergelijke onwaarheden weerlegt met echte data. Uit analyses van meer dan 7.000 elektrische auto's blijkt dat batterijen veel langer meegaan dan gedacht. De degradatie is het sterkst in de eerste 30.000 kilometer (ongeveer 5% verlies), maar daarna verloopt deze veel trager. Bij 200.000-300.000 kilometer behouden batterijen gemiddeld nog 87% van hun capaciteit.

De levensduur van batterijen hangt af van gebruik en laadgedrag. Hoge temperaturen, veel snelladen en langdurig parkeren met een hoge lading versnellen veroudering. Regelmatig rustig rijden en langzaam laden helpt de batterij langer mee te gaan. EV-batterijen gaan doorgaans langer mee dan de standaardgarantie (8 jaar of 160.000 km) en hebben na de eerste levensduur vaak nog een tweede toepassing, zoals energieopslag. Mythes zoals de snelle veroudering van batterijen zijn vaak gebaseerd op incidenten of vroege modellen zoals de Nissan LEAF, maar moderne BEV's zijn bewezen duurzaam en betrouwbaar.

​Eerder klaar?
Tesla bouwt in Shanghai een megafactory voor de productie van Megapacks. Dat zijn de grote batterij-opslagsystemen die een grid ondersteunen bij onder meer piekbelastingen. Meestal worden er tientallen Megapacks bij elkaar geïnstalleerd en vervangen ze een traditionele energiecentrale die in geval van nood opgestart wordt. De vraag naar Megapacks is enorm. Het komt Tesla zeer goed uit dat de productie binnenkort al van start gaat, een kwartaal eerder dan verwacht. Doordat het niet de eerste fabriek is, zal de massaproductie snel op gang komen. In 2026 zullen de inkomsten uit energie producten naar verwachting verdubbeld kunnen zijn als ze 2x 10.000 Megapacks per jaar kunnen produceren en dan is waarschijnlijk de 3e fabriek in aanbouw! 

​Service mode heeft nieuwe functionaliteiten
Bij software-updates zitten vaak, naast nieuwe functionaliteiten voor de bestuurders, ook nieuwe functies in het servicemenu. In principe is het niet de bedoeling dat je zelf in het servicemenu komt. Maar aan de andere kant: het is ook best eenvoudig te benaderen, uiteraard op eigen risico.

In het servicemenu kun je zien dat feitelijk alle systemen getest kunnen worden. Dit maakt het eenvoudiger om storingen op te lossen. Als je via de Tesla-app een storing meldt, kan het servicecentrum op afstand het servicemenu van je auto bedienen en zo testen uitvoeren, systemen resetten of van updates voorzien. Vaak worden storingen op die manier op afstand opgelost. Lukt dat niet, dan kunnen ze bij het Service Center nog dieper in de software duiken. Ze verbinden dan een computer met de auto via Toolbox 3 (TB3). Deze hard- en software is ook voor niet-Tesla-servicecentra te koop. We zien echter dat Tesla bepaalde diagnostische tools verplaatst van Toolbox naar het servicemenu. Een voorbeeld van wat recent is toegevoegd, is de diagnose van het audiosysteem.

In deze blik op de week aandacht voor de Cybercab op de Europese bodem, verschillende nieuwe functionaliteiten in de software, de week van de banaan en nog veel meer … Ditmaal Grok gevraagd een bijpassende afbeelding te produceren.

​Podcastversie
De poll van verleden week laat zien dat de podcastversie van Blik op de week op prijs gesteld wordt, bij voorkeur in het Nederlands. Onderstaand door NotebookLM automatisch gegeneerde podcasts. 

​Cybercab tourt door Europa
De Cybercab is deze week begonnen met zijn tour langs een aantal Europese steden. In London, Berlijn en Parijs is hij te bewonderen. In december is Amsterdam, Oslo en Stockholm aan de beurt. Meer informatie is hier te vinden.
 
Deze speciaal voor robotaxi-diensten ontwikkelde tweezitter blijft de tongen losmaken. Geen stuur en pedalen, twee comfortabele stoelen, een groot scherm, een ruime bagageruimte en vleugeldeuren. Handig of niet handig? En wat gaan de ritjes kosten?
 
Volgens het CBS wordt er ongeveer 10.000 km per jaar privé gereden. Laten we aannemen dat een middenklasser ongeveer € 5.000 per jaar aan vaste en variabele kosten heeft. Dan praten we over 50 cent per kilometer. Volgens Elon Musk komen de operationele kosten van de Cybercab op ongeveer 12 cent per kilometer te liggen. Zelfs als we dit bedrag verdubbelen, is betalen per kilometer goedkoper dan het eigen bezit van een auto. Natuurlijk zijn er veel randvoorwaarden die afgevinkt moeten worden om dit scenario daadwerkelijk uit te rollen. Mogelijk is de eerste doelgroep voor de Cybercab helemaal niet de huidige autobezitter, maar juist degenen zonder auto in grote wereldsteden, die nu het openbaar vervoer gebruiken.
 
Het is natuurlijk mooi om de Cybercab te gaan bekijken, maar in Europa gaan we hem voorlopig niet op de weg zien. Eind 2025 mogelijk al in de VS, maar zeker in 2026! Misschien volgt China snel daarna. Europa gaat voorlopig echter geen robotaxi-diensten toestaan. 

​Reserveren mogelijk?
Ik ben overigens benieuwd of, en wanneer, Tesla de optie gaat bieden om een Cybercab te reserveren. Zouden er dan knoppen zijn om er 10, 100 of zelfs 1.000 tegelijk te reserveren? Mijn inschatting is dat, als Tesla een reserveringsoptie aanbiedt, dit tot een nog grotere gekte zal leiden dan destijds bij de Model 3 of, meer recent, bij de Cybertruck. Tesla zou op die manier zomaar een paar miljard dollar kunnen ophalen met die reserveringen!

​Software-update 2024.44.3 brengt ASS
Met de uitrol van softwareversie 2024.44 brengt Tesla Actual Smart Summon ook naar Europa en andere landen buiten de VS. In de UNECE-landen zal het gebruik van Summon helaas zeer beperkt blijven. Je moet nog steeds bijna naast de auto staan om het te gebruiken. Volgens Tesla is de maximale afstand 15 meter, maar in de praktijk blijkt dit eerder 6 meter te zijn. De functie is dus vooral nuttig om een auto uit een smal parkeervak te halen, in plaats van om opgepikt te worden. Toch is het goed dat deze functionaliteit nu ook buiten de VS beschikbaar komt. Dit laat zien dat de wetgeving de beperkende factor is, en niet de technologie en/of de hardware in de auto. 

​Sneller werkende Autopark
Ook Vision-Based AutoPark heeft nieuwe functionaliteiten gekregen, wat leidt tot een snellere en nauwkeurigere werking met een beter vermogen om krappe parkeerplekken te identificeren en in te manoeuvreren. Daarnaast schakelt de auto nu sneller tussen vooruit en achteruit. Bij auto’s met Ultra Sonic Sensoren (USS) worden die sensoren tijdens het automatisch parkeren uitgeschakeld en wordt overgeschakeld naar de vision-based technologie. De visualisaties zijn aangepast.
 
Voor nu kan de auto alleen achteruit inparkeren. Binnenkort volgt ook vooruit inparkeren en parallel parkeren. Met name de snelheid waarmee de parkeermanoeuvre wordt uitgevoerd, maakt dat ik merk dat ik het steeds vaker gebruik.

​Giga Berlijn bezoek
Een paar weken geleden werd de actie bekendgemaakt waarbij kopers van de Model Y in een specifieke periode hun auto zelf konden ophalen in Berlijn, inclusief een bezoek aan Giga Berlijn-Brandenburg. Deze week was het zover: de eerste kopers reisden naar Grünheide en meldden zich bij het Giga Small Haus, dat volledig op zonne-energie functioneert in combinatie met een Powerwall.

​Go-banana’s
Het was de week van de banaan! In het begin van de week zagen een banaan in het ruim van Starship van SpaceX. Het maakte de schaal en de enorme laadcapaciteit van Starship duidelijk. 

​Maar we zagen ook een andere demonstratie van een zwaartekracht experiment met een banaan. De acceleratie van een Plaid drukt gedurende de hele kwart mijl de banaan in de stoel! 

​Acceleration boost Model 3 komt terug
De acceleratie boost voor de 2024 Model 3 Long Range AWD is terug. Nog niet in alle markten, maar met een software-aankoop gaat er 0,6 seconden van de 0-100 km/u accelaratie tijd af en komt uit op 3,8 sec. Ook bij tussen acceleraties zal de vermogenstoename voelbaar zijn. Nog niet helemaal duidelijk wanneer deze optie in Nederland/België beschikbaar komt. Deze keer moet zelfs de VS nog even wachten. In Australië kost de update $3000, zo’n € 1.850! 

​Update ritplanner
Het navigatiesysteem van Tesla heeft onder de motorkap een aantal verbeteringen gekregen. Tesla werkt constant aan het optimaliseren van de software en het toevoegen van nieuwe functionaliteiten. De vernieuwde ritplanner is nog nauwkeuriger geworden en houdt rekening met complexe factoren zoals rijgedrag, verkeer, terrein en weersomstandigheden. Voorheen bracht de planner gebruikers zo snel mogelijk naar hun bestemming, met soms een lage laadstatus bij aankomst. Dit was problematisch als er geen laadstation op de bestemming beschikbaar was. Te omzeilen door het toevoegen van de volgende ritbestemming. Met de nieuwe functie kan je aangeven met welk laadniveau je wilt aankomen. De functionaliteit zal binnenkort in een van de updates toegevoegd worden. 

​Hobby projecten
Verleden week zagen we de onthulling van het hobbyproject Cyberroadster. Van de buitenkant heeft de Model 3 een indrukwekkende metamorfose ondergaan. Het interieur moet echter nog onder handen worden genomen. De auto beschikt over de FSD-software, maar door de aanpassingen aan het exterieur staan alle camera’s uit het lood. In de onderstaande video is te zien hoe dat probleem wordt opgelost.

​Een ander hobby-project dat mogelijk ook leuk is om te volgen is het bouwen van een camper op een Model S onderstel. Hieronder een eerste video.

​Laden met een aanhager
Tesla breidt zijn Supercharger-netwerk uit met infrastructuur die het laden voor verschillende typen voertuigen vergemakkelijkt. Nu ook andere merken gebruik kunnen maken van de Superchargers, is het essentieel dat laadkabels langer zijn om te voorkomen dat sommige auto's meerdere laadplekken bezet houden. Daarnaast worden laadstations zo ontworpen dat ze vanuit meerdere richtingen benaderd kunnen worden, zodat voertuigen met de laadpoort aan verschillende zijden eenvoudig kunnen aansluiten. 
 
Een andere handige functionaliteit is dat Tesla's met een aanhanger nu Supercharger-locaties kunnen selecteren met laadpalen waar geladen kan worden zonder de trailer af te koppelen. Deze locaties worden als eerste weergegeven op het navigatiescherm, wat het laadproces voor bestuurders met een aanhanger aanzienlijk vereenvoudigt.  

​Tunnelboormachine
The Boring Company (TBC) is een onafhankelijk bedrijf, losstaand van Tesla. Toch zijn de tunnels die TBC graaft vaak bedoeld voor het gebruik door Tesla-voertuigen. In Las Vegas is er al een operationele tunnel toegankelijk voor het publiek. Bij Giga Texas staat een nieuwe tunnel op het punt in gebruik te worden genomen. Deze zal dienen om Cybertrucks en andere voertuigen snel van de fabriek naar de eindassemblagefaciliteiten en parkeerplaatsen te vervoeren. 
 
In het tempo dat we gewend zijn van de bedrijven van Elon Musk, innoveert TBC in hoog tempo. Deze innovatie is cruciaal, vooral met het oog op de toekomstige introductie van Cybercabs. Wanneer steden worden overspoeld met deze autonome taxi's, zal de behoefte aan ondergrondse tunnels duidelijk toenemen. Een driedimensionale ondergrondse infrastructuur kan zorgen voor betere bereikbaarheid en maakt bovengronds ruimte vrij, wat bijdraagt aan een leefbare stad. 
 
Een van de belangrijkste doelen van TBC is het drastisch verlagen van de kosten per kilometer tunnel. Een innovatieve benadering die hieraan bijdraagt, is het ontwerp van hun boormachines. Deze zijn in staat om direct vanaf het oppervlak te starten, ondergronds te graven en na voltooiing weer boven te komen. Dit proces, bekend als 'porpoising', elimineert de noodzaak voor dure start- en eindschachten, wat zowel tijd als kosten bespaart.